Ngày 18-7, Văn phòng UBND TP Hà Nội phối hợp với báo Dân Trí tổ chức tọa đàm Chuyển đổi xe máy xăng ở nội đô: Vì một Hà Nội xanh. Buổi tọa đàm diễn ra trong bối cảnh Hà Nội đang 'nóng' về vấn đề sẽ cấm xe máy xăng vào vành đai 1 từ ngày 1-7-2026.
Toàn cảnh buổi tọa đàm - Ảnh: BTC
Ông Đào Việt Long - phó giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội; ông Nguyễn Anh Quân - phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội, cùng đại diện lãnh đạo một số phòng chuyên môn thuộc 2 sở trên dự buổi tọa đàm.
Việc triển khai chủ trương cấm xe máy xăng đang tiến hành bài bản, thận trọng
Ông Đào Việt Long - phó giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội - Ảnh: BTC
Trao đổi tại tọa đàm, ông Đào Việt Long - phó giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội - cho biết việc triển khai chủ trương cấm xe máy xăng được sở tiến hành rất bài bản, thận trọng và đồng bộ. Với mục tiêu đảm bảo lợi ích chính đáng của người dân, đồng thời bảo đảm mục tiêu về môi trường cũng như mục tiêu chung của thành phố.
Theo ông Long, để triển khai thực hiện việc này cần sự phối hợp giữa Nhà nước, người dân và doanh nghiệp, là 3 yếu tố mấu chốt để thành công.
Hà Nội sẽ có các chính sách hỗ trợ chuyển đổi phương tiện giao thông xanh. Với chính sách này sẽ tập trung vào các cơ chế hỗ trợ qua nhiều hình thức: trực tiếp bằng tiền hay gián tiếp thông qua chính sách phí, lệ phí.
Đồng thời, thời gian tới, ông cho biết Hà Nội sẽ có giải pháp về vận tải công cộng để phục vụ nhu cầu của người dân để người dân hạn chế sử dụng xe máy. Việc kết nối các phương tiện và các loại hình vận tải cũng đang được tính toán.
"Với các cơ chế, chính sách, chúng tôi sẽ lấy ý kiến rộng rãi để lắng nghe, tiếp thu ý kiến người dân về các nhóm vấn đề, nhóm cơ chế hỗ trợ để người dân đồng thuận chuyển đổi, vì có sự đồng thuận của người dân, chúng tôi mới thành công" - ông Long nói thêm.
Mục tiêu là mang lại bầu không khí trong lành cho người dân
Ông Nguyễn Anh Quân - phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội - Ảnh: BTC
Trao đổi sau đó, ông Nguyễn Anh Quân - phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội, cho biết với vai trò là cơ quan tham mưu cho UBND TP Hà Nội trong công tác quản lý về môi trường, sở nhận thấy chỉ thị 20 của Thủ tướng mang tính cấp bách, kịp thời, tổng thể và rất toàn diện.
Theo ông Quân, kết quả cho thấy mức độ ô nhiễm không khí ở Hà Nội do các phương tiện giao thông dùng nhiên liệu hóa thạch chiếm trên 50%. Việc này ảnh hưởng đến mức độ nguy hại của không khí.
Vì vậy, theo ông, đây là vấn đề "nóng" ở Hà Nội, vì vậy chỉ thị 20 của Thủ tướng yêu cầu giải quyết vấn đề này.
"Chỉ thị 20 đã đưa ra những chủ trương, những nhóm giải pháp cụ thể để giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường, mục tiêu cuối cùng là mang lại bầu không khí trong lành cho người dân. TP Hà Nội rất mong muốn có sự hài hòa giữa quyền lợi, trách nhiệm của người dân" - ông Quân giải thích.
Thời điểm đã đủ chín để cấm xe máy xăng?
Ông Phan Trường Thành - trưởng Phòng kế hoạch - tài chính, Sở Xây dựng Hà Nội - Ảnh: BTC
Về vấn đề Hà Nội có học hỏi kinh nghiệm từ các nước đã thực hiện cấm xe máy chạy xăng, trao đổi tại tọa đàm, ông Phan Trường Thành - trưởng Phòng kế hoạch - tài chính, Sở Xây dựng Hà Nội - cho rằng bài học kinh nghiệm rất gần với Việt Nam là ở Bắc Kinh (Trung Quốc).
Theo ông Thành, cách đây hơn 20 năm vấn nạn về ùn tắc giao thông, ô nhiễm môi trường tại Bắc Kinh là khủng khiếp, còn hơn Việt Nam bây giờ. Tuy nhiên, lãnh đạo từ trung ương Trung Quốc đến lãnh đạo Bắc Kinh quyết tâm thực hiện việc cấm xe máy xăng, đến nay họ đã thành công.
"Bên cạnh đó, chúng ta phải gắn với thực tiễn. Chúng ta khác thủ đô Bắc Kinh, đó là Bắc Kinh có thể làm rộng ngay nhưng Hà Nội theo ý tưởng của Thủ tướng Chính phủ là ta không nên tràn lan ngay mà mở rộng một cách có lộ trình, dần dần. Bắc Kinh trước đây họ làm đến vành đai 3 và bây giờ đã đến tận vành đai 4" - ông Thành phân tích.
Tuy nhiên, theo vị này, Việt Nam không bưng bê nguyên mô hình nước ngoài mà phải phù hợp với điều kiện thực tiễn của Việt Nam.
"Về mốc tiến độ, tôi cho rằng thời điểm này là thời điểm đủ chín, đủ hợp lý để chúng ta thực hiện. Hiện nay chúng ta đủ điều kiện về mặt hạ tầng tiếp tục hoàn thiện, đủ điều kiện về mặt pháp lý, đủ điều kiện về tư tưởng chỉ đạo xuyên suốt, sự quan tâm từ lãnh đạo Trung ương đến địa phương cũng như sự ủng hộ của người dân.
Thực tế trong thời gian gần đây tôi cũng theo dõi hệ thống nền tảng xã hội khi chỉ thị 20 của Thủ tướng Chính phủ ban hành rất đầy đủ toàn diện" - ông Thành đưa ra nhận định.
Cũng tại buổi tọa đàm, Phó giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Đào Việt Long cho biết hiện thủ đô có 6,9 triệu xe máy và xấp xỉ gần 1,5 triệu xe máy của các tỉnh khác thường xuyên hoạt động. Trong đó, 70% xe máy đang lưu hành là xe cũ. Mô tô, xe máy chiếm 95% lượng phương tiện xe cơ giới.
Các nghiên cứu thống kê đã chỉ rõ rằng xe máy là nguồn phát thải chính tại đô thị. Cụ thể, xe máy gây ra 94% lượng hydrocarbon (HC), 87% khí CO, 57% NOx và 33% bụi mịn PM10 từ giao thông.
Vị này cho biết việc tiếp tục sử dụng hàng triệu xe máy cũ không chỉ làm ảnh hưởng đến môi trường của Hà Nội mà còn làm suy giảm chất lượng không khí, gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân, chưa kể vấn đề về tai nạn giao thông.