Theo chuyên gia, mục tiêu quản lý đất đai cơ bản là quản lý nhà nước về dữ liệu từ thửa đất, tờ bản đồ, số tờ, số thửa, chứ không phải là từng căn nhà trên đất.
Cần phối hợp 2 bộ, giảm thủ tục cho người dân
Tổ chức, cá nhân Việt Nam và nước ngoài sẽ phải cung cấp thông tin nhận diện như tên, quốc tịch, số định danh, giấy tờ pháp lý...; loại hình nhà sở hữu, địa chỉ, diện tích, số lượng; thời hạn và hình thức sở hữu; tình trạng pháp lý. Đây là đề xuất của Bộ Xây dựng tại dự thảo Nghị định về xây dựng, quản lý cơ sở dữ liệu về nhà ở và thị trường bất động sản.
Bộ Xây dựng lý giải, quy định chi tiết về thông tin sở hữu nhà của tổ chức, cá nhân giúp nâng cao chất lượng thông tin, dữ liệu được thu thập phục vụ công tác chỉ đạo điều hành, công khai, minh bạch thông tin về thị trường bất động sản, điều tiết thị trường và đáp ứng nhu cầu chính đáng của xã hội.
Chia sẻ với PV VietNamNet, ông Trần Khánh Quang, Tổng giám đốc Công ty CP Đầu tư Bất động sản Việt An Hòa, cho rằng, chủ trương đến năm 2027 phải làm sạch và số hóa toàn bộ dữ liệu bất động sản là đúng hướng, song cần triển khai hợp lý.
Chuyên gia cho rằng, đề xuất tổ chức, cá nhân cung cấp thông tin sở hữu nhà ở của Bộ Xây dựng là chưa khả thi về mặt quản lý nhà nước
Hiện một số cơ quan đã và đang xây dựng dữ liệu đất đai, nay lại có thêm đề xuất tương tự của Bộ Xây dựng về nhà ở. “Tại sao Bộ Xây dựng không phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường để giảm thủ tục hành chính cho người dân? Giấy tờ nhà, đất vốn do cơ quan Nhà nước quản lý và phát hành, nên nếu tiếp tục yêu cầu người dân cung cấp lại sẽ gây phiền hà”, ông Quang nêu vấn đề.
Ông đề xuất, Bộ Xây dựng cần phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường để trích xuất dữ liệu hiện có, sau đó tích hợp vào hệ thống chung.
“Người dân chỉ thay đổi chứng minh nhân dân thành căn cước công dân, mà thông tin này đã có đầy đủ trên VNeID. Do đó, hai bộ nên xử lý, đồng bộ dữ liệu trước, sau đó tích hợp vào VNeID. Khi người dân truy cập, nếu thấy thiếu thông tin nào thì bổ sung, như vậy sẽ chính xác và thuận tiện hơn”, ông Quang nêu quan điểm.
Chỉ nên tập trung một đầu mối
TS. Phạm Viết Thuận, Viện trưởng Viện Kinh tế Tài nguyên và Môi trường TPHCM, cho rằng, đề xuất tổ chức, cá nhân cung cấp thông tin sở hữu nhà ở của Bộ Xây dựng như dự thảo là chưa khả thi về mặt quản lý nhà nước.
“Điều quan trọng nhất là thống kê thửa đất, tờ bản đồ và tích hợp thông tin này vào căn cước công dân, điều mà trước đây Viện Kinh tế Tài nguyên và Môi trường TPHCM đã đề xuất với Chính phủ. Cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai bao gồm thửa đất, tờ bản đồ - đây mới là dữ liệu quan trọng nhất, cũng đang được cập nhật”, ông Thuận nói.
Theo ông, nếu Bộ Xây dựng muốn quản lý thông tin sở hữu nhà ở thì sẽ chồng chéo, bởi mục tiêu quản lý đất đai cơ bản là quản lý nhà nước về dữ liệu từ thửa đất, tờ bản đồ, số tờ, số thửa, chứ không phải là từng căn nhà trên đất.
Ông Thuận phân tích, hiện Việt Nam có rất nhiều loại nhà ở khác nhau: nhà tạm, nhà không phép, sai phép, nhà có sổ, nhà không sổ, nhà sở hữu chung, nhà tranh chấp, nhà vô chủ... Vì vậy, không thể dựa vào nhà ở để thu thập thông tin sở hữu và quản lý dữ liệu như dự thảo của Bộ Xây dựng.
“Dữ liệu dân cư cần tập trung về một đầu mối là Bộ Nông nghiệp và Môi trường, nơi đang quản lý dữ liệu đất đai thống nhất. Bộ Xây dựng nên tập trung vào việc hoàn thiện quy trình, thủ tục cấp và miễn giấy phép xây dựng”, ông Thuận nhấn mạnh.
Theo ông, dữ liệu quốc gia về dân cư phải bắt đầu từ thửa đất, vì vậy cần tập trung về một đầu mối để sau đó đồng bộ các nội dung liên quan đến nhà và thửa đất sẽ hợp lý hơn.
“Để số hóa tài sản trên đất hợp pháp, Bộ Xây dựng nên phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường trích xuất dữ liệu từ cơ sở bản đồ ranh giới thửa đất của từng địa phương. Khi đó, thông tin về nhà đất theo số thửa, kèm theo căn cước công dân của chủ sở hữu, sẽ được cập nhật đầy đủ”, ông Thuận khuyến nghị.