Bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng: Trách nhiệm và bản lĩnh nhà báo

Trong bối cảnh công nghệ phát triển, làm gì để bảo vệ trẻ em trước những tác động tiêu cực của không gian mạng là vấn đề của toàn xã hội, trong đó có vai trò quan trọng của báo chí, truyền thông.

(Ảnh: UNICEF)
(Ảnh: UNICEF)

Sự phát triển bùng nổ của công nghệ mang lại cho trẻ em cơ hội tiếp cận nhiều hơn với internet. Thạc sĩ Phan Thị Kim Liên, Quản lý Chương trình Bảo vệ trẻ em của Tổ chức Word Vision-Vietnam (WVV) cho biết, theo báo cáo "Ngăn chặn hành vi gây tổn hại" của Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) năm 2022, ở Việt Nam có 89% số trẻ em độ tuổi 12 đến 17 được khảo sát cho biết có sử dụng internet, số trẻ sử dụng internet hằng ngày chiếm 87%, tỷ lệ tăng dần theo lứa tuổi, đến 16-17 tuổi là 97%; có 20% số trẻ được khảo sát cho biết đã dùng internet trước 9 tuổi.

Theo WVV, chỉ 15,6% số trẻ em, 28,7% số cha mẹ có kiến thức về nguy cơ trên mạng và chỉ có 8,6% biết về xâm hại tình dục qua mạng. Câu lạc bộ Bảo vệ trẻ em Việt Nam trên không gian mạng (VCSC) đưa ra con số có 40% trẻ em cảm thấy không an toàn, hơn 70% đã từng có trải nghiệm không mong muốn khi sử dụng internet.

Theo WVV, chỉ 15,6% số trẻ em, 28,7% số cha mẹ có kiến thức về nguy cơ trên mạng và chỉ có 8,6% biết về xâm hại tình dục qua mạng. Câu lạc bộ Bảo vệ trẻ em Việt Nam trên không gian mạng (VCSC) đưa ra con số có 40% trẻ em cảm thấy không an toàn, hơn 70% đã từng có trải nghiệm không mong muốn khi sử dụng internet.

Theo VCSC, đã có 1% (xấp xỉ 94.000) số người dùng internet độ tuổi 12-17 ở Việt Nam là nạn nhân của bóc lột và xâm hại tình dục qua mạng. 5 tháng đầu năm 2024, Thành phố Hồ Chí Minh đã ghi nhận có 45 vụ xâm hại trẻ em với 46 nạn nhân. Trong đó, bốn nạn nhân là nam, 42 nạn nhân là nữ và có tới 40 vụ thuộc nhóm các hành vi liên quan đến xâm hại tình dục.

Một vấn đề nghiêm trọng nữa là ảnh hưởng của các trò chơi bạo lực trên mạng với trẻ. Việc tiếp xúc với những trò chơi đầy rẫy cảnh đâm chém, đánh nhau một cách lạnh lùng khi trẻ còn nhỏ, chưa có đủ nhận thức đúng sai làm tăng khả năng bắt chước, ảnh hưởng đến nhân cách của trẻ và gây ra những hành vi sai trái.

Ngày 1/6/2021, Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định số 830/QĐ-TTg phê duyệt chương trình "Bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng giai đoạn 2021-2025".

Quyết đinh số 830 là sự cụ thể hóa quá trình thực hiện Nghị quyết số 121 ngày 19/6/2020 của Quốc hội về tăng cường hiệu lực, hiệu quả việc thực hiện chính sách, pháp luật về phòng, chống xâm hại trẻ em. Đây là lần đầu tiên Việt Nam có một chương trình cấp quốc gia riêng về bảo vệ trẻ em trên mạng.

Chương trình có mục tiêu bảo vệ thông tin bí mật đời sống riêng tư, bí mật cá nhân của trẻ em khi trẻ em tiếp cận thông tin, tham gia các hoạt động trên môi trường mạng và ngăn chặn, xử lý các hành vi lợi dụng môi trường mạng thực hiện các hành vi bị nghiêm cấm đối với trẻ em dưới mọi hình thức.

Đồng thời, trang bị kiến thức, kỹ năng số cho trẻ em theo từng độ tuổi để biết tự bảo vệ mình và biết cách tương tác an toàn, có ý thức nhận diện, thông báo, tố giác hành vi, vụ việc xâm hại trẻ em trên môi trường mạng. Chương trình truyền thông đến toàn xã hội, tập trung vào các đối tượng là cha, mẹ, giáo viên, người chăm sóc trẻ. Thực hiện các giải pháp chủ động phòng ngừa, phát hiện các hành vi xâm hại trẻ em; bảo đảm các điều kiện cần thiết để trẻ em được tham gia an toàn, lành mạnh trên môi trường mạng và có các giải pháp hỗ trợ phù hợp để trẻ phục hồi khi chịu tác động tiêu cực từ môi trường mạng. Hình thành và phổ cập hệ sinh thái các sản phẩm, ứng dụng của Việt Nam đáp ứng nhu cầu học tập, giải trí của trẻ em trên môi trường mạng. Hiệp hội An toàn thông tin đã quyết định Thành lập Câu lạc bộ Bảo vệ trẻ em Việt Nam trên không gian mạng (VCSC) vào tháng 8/2023, nhằm góp phần thực hiện mục tiêu nêu trên.

Là một trong những lực lượng trụ cột trong công tác bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng, truyền thông, báo chí đã có nhiều cố gắng thực hiện chức năng, nhiệm vụ góp phần phanh phui, đưa ra pháp luật nhiều vụ xâm hại trẻ.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều bài báo, cơ quan báo chí đã vô tình hay cố ý vi phạm Luật Trẻ em, vi phạm Nghị định số 156 của Chính phủ khi đưa tin quá chi tiết, thông tin bí mật đời tư của nạn nhân nhỏ tuổi với ngôn từ, hình ảnh thiếu chọn lọc để tăng lượt độc giả.

Ông Đặng Hoa Nam, Cục trưởng Cục Trẻ em, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội phải thốt lên, như vậy, không khác gì các em bị xâm hại một lần nữa đau đớn hơn, thậm chí là chặn luôn tương lai sau này của các em.

Bộ Thông tin và Truyền thông đã ban hành Thông tư số 09/2017/TT-BTTTT quy định về tỷ lệ nội dung, thời điểm, thời lượng dành cho trẻ em và cảnh báo nội dung không phù hợp trẻ em trên báo nói, báo hình, báo in, báo điện tử và xuất bản phẩm. Ðiều 15 của Thông tư này quy định: Báo in, báo hình, báo điện tử phải làm mờ hoặc che mặt trẻ em và bảo đảm bí mật cá nhân của trẻ em khi thông tin về những vụ việc tiêu cực, vi phạm pháp luật mà trẻ em là nạn nhân hoặc là người liên quan.

Nhà báo-nhà văn Lê Tấn Hiển, tác giả của nhiều tác phẩm báo chí và văn học về đề tài trẻ em cho rằng, mặc dù tính chính xác, trung thực là yêu cầu hàng đầu của báo chí, nhưng khi khai thác đề tài về trẻ em, nhà báo phải thật sự có tâm, có bản lĩnh nghề nghiệp khi giải quyết mối quan hệ giữa tính chân thực của tác phẩm báo chí với trách nhiệm xã hội, phải đặt lợi ích của các em lên trên hết. Đã có trường hợp cả gia đình trẻ em phải chuyển chỗ ở trong nỗi uất ức, tủi hổ vì bị tiết lộ thông tin đời tư trên báo chí.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Đinh Thị Thúy Hằng, nguyên Giám đốc Trung tâm Bồi dưỡng nghiệp vụ báo chí (Hội Nhà báo Việt Nam) bày tỏ, các em là đối tượng dễ bị tổn thương do còn non nớt, nhà báo cần phải tôn trọng nhân phẩm và quyền của trẻ khi tác nghiệp.

Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Oanh, Trưởng khoa Quan hệ quốc tế, Học viện Báo chí và Tuyên truyền, nhà báo cần có kiến thức và hiểu biết về quyền trẻ em theo quy định của Công ước quốc tế về quyền trẻ em, về hệ thống luật pháp Việt Nam, đặc biệt là Luật Trẻ em và chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp đã được Hội Nhà báo Việt Nam ban hành.

Bà Phan Thị Kim Liên của Tổ chức WVV cho rằng, báo chí cần đóng vai trò định hướng thông tin, điều chỉnh các thông tin sai, lệch chuẩn; lên án các hành vi xâm hại, tác động tiêu cực đến trẻ em; có trách nhiệm trong việc lựa chọn thông tin tích cực, lành mạnh, hỗ trợ phát triển nhân cách trẻ giúp các em biết tự bảo vệ mình và biết cách tương tác an toàn trên môi trường mạng.

Theo Nhân Dân Copy link

Bình luận bài viết

5.0 (0 đánh giá)
5
0
4
0
3
0
2
0
1
0
Chưa có file đính kèm
Đánh giá bài viết

Các bài viết khác

Nhà mạng phải chặn Telegram tại Việt Nam

Cục Viễn thông yêu cầu các nhà mạng thực hiện nghĩa vụ ngăn chặn hoạt động của Telegram tại Việt Nam.
23/05/2025

Samsung khởi động cuộc thi Solve for Tomorrow 2025 tại khu vực miền Trung

Dự kiến Samsung Solve for Tomorrow 2025 sẽ tiếp cận khoảng 50.000 học sinh khu vực miền Trung.
21/05/2025

Phổ cập kỹ năng sử dụng dịch vụ công trực tuyến cho sinh viên

Để đạt mục tiêu toàn bộ sinh viên trên địa bàn được phổ cập kiến thức và kỹ năng sử dụng dịch vụ công trực tuyến, thành phố Huế đang triển khai chương trình “Tìm hiểu dịch vụ công trực tuyến” trên nền tảng Hue-S.
20/05/2025

Tạo điều kiện để nữ trí thức tham gia nghiên cứu, phát triển khoa học công nghệ

Tại Văn bản 4324/VPCP-QHĐP, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính giao Bộ Khoa học và Công nghệ quan tâm, hỗ trợ tạo điều kiện đặt hàng nhiệm vụ khoa học công nghệ phù hợp để Hội Nữ trí thức Việt Nam, các nữ khoa học Việt Nam tham gia nghiên cứu, đóng góp cho phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.
19/05/2025

AI không thay thế, mà hỗ trợ nhà báo làm việc tốt hơn

Trong bối cảnh của cách mạng công nghiệp 4.0 và thông tin cạnh tranh hiện nay, nội dung hay vẫn chưa đủ, mà cần phải tạo ra những trải nghiệm mới cho bạn đọc thông qua các ứng dụng công nghệ số.
16/05/2025

Khung kiến thức, kỹ năng số cơ bản ưu tiên phổ cập AI cho người dùng

Theo Bộ KH&CN, trí tuệ nhân tạo - AI được xem là một trọng tâm của kỹ năng số trong thời đại mới, vì vậy khung kiến thức, kỹ năng số chú trọng tích hợp các kỹ năng sử dụng và thích ứng với AI.
14/05/2025

Xây dựng ‘đội quân’ hùng mạnh bảo vệ an toàn các hệ thống thông tin trọng yếu

Diễn tập thực chiến Liên minh ứng phó, khắc phục sự cố an ninh mạng quốc gia lần thứ nhất hướng tới đoàn kết các nhân sự làm an ninh mạng thành “đội quân” hùng mạnh để bảo vệ an ninh, an toàn các hệ thống thông tin trọng yếu.
14/05/2025

KHCN, ĐMST và CĐS là trụ cột quan trọng trong hợp tác Việt Nam - Belarus

Bộ KH&CN Việt Nam đã ký các Bản ghi nhớ hợp tác về chuyển đổi số và kinh tế số với Bộ Truyền thông và Tin học hoá và Bản ghi nhớ hợp tác về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo với Uỷ ban Khoa học công nghệ nhà nước Belarus.
14/05/2025

Samsung tiếp tục tổ chức sự kiện SIC Tech Day 2025 tại Hà Nội

Ngày 24/4/2025, tại Trường Đại học Thủy Lợi (Hà Nội), Samsung đã tổ chức Ngày hội công nghệ SIC Tech Day 2025 với chủ đề “GENTECH – Dẫn lối đam mê công nghệ”. Sự kiện nhằm lan tỏa tinh thần sáng tạo và đưa công nghệ đến gần hơn với thế hệ trẻ Việt Nam. Sự kiện nằm trong khuôn khổ chương trình phát triển nhân tài công nghệ - Samsung Innovation Campus (SIC) 2024 – 2025.
24/04/2025

Topes tích cực gia nhập thị trường Việt Nam với giải pháp giám sát giao thông hiện đại

Topes là đơn vị hàng đầu Hàn Quốc trong lĩnh vực giám sát giao thông tự động và hệ thống giao thông thông minh, vui mừng thông báo về kế hoạch mở rộng chiến lược vào thị trường Việt Nam. Với hơn 40 năm kinh nghiệm phát triển các công nghệ quản lý giao thông tiên tiến, Topes cam kết đóng góp vào quá trình chuyển đổi số của Việt Nam và cải thiện an toàn giao thông thông qua các giải pháp sáng tạo.
02/04/2025

Khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo là động lực chính, đột phá quan trọng hàng đầu

Ngày 1/4, đến thăm và làm việc với Bộ Khoa học và Công nghệ, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng khẳng định khoa học công nghệ là động lực chính để phát triển đất nước. Trách nhiệm đối với Bộ nói riêng và ngành KHCN nói chung rất nặng nề, đòi hỏi quyết tâm cao nhằm đáp ứng được yêu cầu đặt ra.
02/04/2025

Bí quyết giúp Hồ Ngọc Hà luôn rạng rỡ ở tuổi 40

Là một trong những biểu tượng của sắc đẹp và phong cách của showbiz Việt, Hồ Ngọc Hà luôn khiến công chúng ngưỡng mộ với nhan sắc không tuổi. Dù đã bước vào độ tuổi 40 và là bà mẹ ba con, cô vẫn giữ được diện mạo trẻ trung, làn da căng mịn và thần thái rạng rỡ. Bí quyết giúp nữ ca sĩ giữ gìn được vẻ đẹp không tuổi chính là duy trì 19 năm liên tiếp thực hiện Thermage FLX - công nghệ nâng cơ, trẻ hóa da không xâm lấn hàng đầu thế giới tại Phòng khám Thanh Hằng Beauty Medi.
01/04/2025