Việt Nam phát triển trí tuệ nhân tạo theo hướng lấy con người làm trung tâm, coi đây là một trong bốn trụ cột cho AI bền vững, theo Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng.
"Việt Nam tin rằng phát triển AI bền vững cần dựa trên bốn trụ cột: các thể chế AI mạnh mẽ, cơ sở hạ tầng AI hiện đại, nhân tài AI, và văn hóa AI lấy con người làm trung tâm", Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng phát biểu khai mạc Hội nghị bàn tròn cấp Bộ trưởng về Quản trị Trí tuệ nhân tạo, trong khuôn khổ Tuần lễ Số quốc tế Việt Nam 2025, sáng 27/10 tại Ninh Bình.
Đây là diễn đàn cấp cao để các bên chia sẻ kinh nghiệm, sáng kiến và chính sách về quản trị AI có trách nhiệm, góp phần khẳng định vai trò chủ động và cam kết của Việt Nam trong hợp tác quốc tế về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng phát biểu khai mạc sự kiện sáng 27/10 tại Ninh Bình. Ảnh: Giang Huy
Tại hội nghị, Bộ trưởng đưa ra quan điểm trí tuệ nhân tạo "phải đi trên một hành lang hẹp giữa sự hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và sợ hãi", từ đó nhấn mạnh nhiệm vụ của các nhà quản lý "không phải làm chậm sự đổi mới, mà là dẫn dắt bằng trí tuệ và trách nhiệm".
"Chỉ khi ở trong hành lang hẹp này, AI mới thực sự phục vụ nhân loại", ông nói.
Theo ông, việc phát triển AI cần đảm bảo yếu tố cân bằng trong nhiều khía cạnh, như giữa toàn cầu và địa phương; hợp tác và chủ quyền; doanh nghiệp công ghệ lớn và công ty khởi nghiệp; giữa công nghệ và ứng dụng; sử dụng và làm chủ.
Ông cũng nhấn mạnh cần đảm bảo sự cân bằng giữa sự sáng tạo và kiểm soát, cơ sở hạ tầng toàn cầu và cơ sở hạ tầng quốc gia, dữ liệu mở và dữ liệu được bảo vệ, giữa AI đa năng và AI chuyên biệt, gọi việc "đi trên hành lang hẹp" như một "nghệ thuật cân bằng".
"Việt Nam cam kết phát triển AI theo hướng lấy con người làm trung tâm, cởi mở, an toàn, có chủ quyền, hợp tác, bao trùm và bền vững", ông kết luận, đồng thời khẳng định Việt Nam sẽ thúc đẩy hợp tác quốc tế để chia sẻ kiến thức và giá trị, thúc đẩy tăng trưởng dài hạn, phát triển AI nguồn mở nhằm tăng cường minh bạch, hợp tác và đổi mới, đồng thời đảm bảo hệ sinh thái AI nguồn mở, trao quyền cho các quốc gia nhỏ và các công ty khởi nghiệp cùng phát triển và làm chủ các công nghệ tiên tiến.
"Hội nghị Bàn tròn hôm nay không chỉ là một cuộc đối thoại chính sách, mà là một diễn đàn của niềm tin và hợp tác. Cùng nhau, chúng ta chia sẻ và định hình các thể chế AI khu vực và toàn cầu", ông nói.
Trong video phát biểu được phát tại sự kiện, ông Amandeep Singh Gill, Phó tổng thư ký Liên Hợp Quốc, Đặc phái viên của Tổng thư ký Liên Hợp Quốc về Công nghệ, đánh giá cao tinh thần "lấy con người làm trung tâm" mà Việt Nam theo đuổi.
"Đầu năm nay, tôi có vinh dự đến thăm Việt Nam, nơi tôi tận mắt chứng kiến cam kết của Việt Nam trong việc xây dựng một nền kinh tế số lấy con người làm trung tâm", ông nói.
Ông cũng nhấn mạnh yêu cầu phát triển trí tuệ nhân tạo vì lợi ích nhân loại, nhắc đến hồi tháng 8, Đại hội đồng Liên Hợp Quốc nhất trí thông qua một nghị quyết thành lập Ủy ban Khoa học quốc tế độc lập về AI và Đối thoại toàn cầu về quản trị AI thuộc Liên Hợp Quốc. "Lần đầu tiên, tất cả 193 quốc gia thành viên đồng ý tạo ra các cơ chế thực sự bao trùm để định hướng sự phát triển của AI vì lợi ích cộng đồng", ông nói.
Theo ông, Liên Hợp Quốc cũng đã xây dựng các cơ chế bảo đảm phát triển AI an toàn, vì nhân loại, như hội đồng chuyên gia, chương trình đối thoại toàn cầu về quản trị AI, quỹ toàn cầu cho AI nhằm giúp các quốc gia xây dựng kỹ năng, cơ sở hạ tầng và năng lực thể chế cần thiết để khai thác AI một cách có trách nhiệm, đồng thời kêu gọi các quốc gia, đặc biệt ở châu Á - Thái Bình Dương tham gia, ủng hộ.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhận bàn giao biểu trưng Báo cáo Đánh giá Mức độ sẵn sàng về đạo đức trong Trí tuệ nhân tạo từ đại diện UNESCO. Ảnh: Giang Huy
Tại hội nghị, Báo cáo Đánh giá Mức độ sẵn sàng về đạo đức trong Trí tuệ nhân tạo (Báo cáo RAM) cũng được công bố.
Báo cáo gồm các khuyến nghị về đạo đức của AI đã được thông qua với sự tán thành của 193 quốc gia thành viên UNESCO từ 2021, bao gồm Việt Nam, đồng thời hỗ trợ các quốc gia triển khai nguyên tắc này thông qua công cụ thực tiễn. Bộ công cụ Đánh giá mức độ sẵn sàng được kỳ vọng giúp các nước tính toán khả năng sẵn sàng về thể chế, pháp lý và kỹ thuật trong quản trị AI có đạo đức.
Tuần lễ Số quốc tế được khởi xướng từ năm 2019, là sự kiện thường niên được tổ chức tại Việt Nam. Năm 2025, dưới sự chủ trì của Bộ Khoa học và Công nghệ, Tuần lễ Số quốc tế Việt Nam hướng tới trở thành nền tảng kết nối chiến lược, quy tụ các nhà hoạch định chính sách, tổ chức quốc tế, chuyên gia và doanh nghiệp công nghệ hàng đầu. Sự kiện thu hút khoảng 800 đại biểu trong nước và quốc tế tham dự, trong đó có lãnh đạo cấp Bộ trưởng, trưởng đoàn các nước ASEAN, đối tác chiến lược, lãnh đạo tổ chức quốc tế, tập đoàn công nghệ hàng đầu Việt Nam và quốc tế.
Sự kiện được tổ chức ngày 27-29/10 tại Ninh Bình, với nhiều phiên thảo luận như Diễn đàn Hợp tác Số Việt Nam - Liên minh châu Âu, Diễn đàn Đối tác số Việt Nam - Tổ chức Hợp tác Số, Hội thảo về phát triển hạ tầng viễn thông bền vững, Hội nghị ASEAN về 5G và Hội thảo Khu vực về Chuyển đổi số dựa trên AI. Song song là các hoạt động kết nối doanh nghiệp, tạo cơ hội cho các đơn vị tham gia tìm kiếm cơ hội hợp tác và đầu tư.