Cấp thiết hoàn thiện Luật Quản lý thuế
Dẫn lời Cục trưởng Cục Thuế Mai Xuân Thành, Thời báo Tài chính Việt Nam cho biết: Trong thời gian qua, cơ quan quản lý thuế đã tập trung xây dựng, phát triển ứng dụng thông tin hỗ trợ người nộp thuế, phục vụ công tác quản lý thuế.
Đồng thời, xây dựng các nền tảng tích hợp, nền tảng dữ liệu lớn để cung cấp thông tin đầy đủ cho việc chỉ đạo điều hành, kết nối trao đổi thông tin phục vụ công tác quản lý thuế và quản lý tuân thủ. Tăng cường chất lượng quản trị, vận hành, hỗ trợ và đảm bảo hệ thống an toàn thông tin.
Một trong những thành tựu quan trọng của Luật Quản lý thuế là việc mở rộng phạm vi quản lý thuế, không chỉ với các thuế nội địa, mà còn bao gồm cả các giao dịch xuyên biên giới, thương mại điện tử và các giao dịch quốc tế.
Điều này tạo hành lang pháp lý vững chắc để quản lý toàn diện các hoạt động kinh tế bối cảnh số hóa và hội nhập.
Cục trưởng Cục Thuế Mai Xuân Thành cho rằng, những nỗ lực hiện đại hóa nêu trên của ngành Thuế đã góp phần quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả quản lý thuế, tạo môi trường kinh doanh minh bạch và thuận lợi cho người nộp thuế, đồng thời đảm bảo nguồn thu ngân sách nhà nước. Đây là nền tảng quan trọng để ngành thuế tiếp tục phát triển theo hướng chuyên nghiệp và hiện đại hơn trong tương lai.
Tuy nhiên, theo ông Mai Xuân Thành, sau hơn 5 năm thực hiện, Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 đã bộc lộ một số bất cập, chưa đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, chuyển đổi số và chưa đồng bộ với nhiều luật chuyên ngành đã sửa đổi.
Đặc biệt, với sự đổi mới trong chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước, sự chuyển mình mạnh mẽ của đất nước và cuộc cách mạng khoa học công nghệ lần thứ tư và bối cảnh kinh tế - xã hội hiện nay đặt ra yêu cầu cấp thiết phải tiếp tục hoàn thiện Luật Quản lý thuế.
Định hướng sửa đổi Luật Quản lý thuế
Cục trưởng Cục Thuế Mai Xuân Thành nhấn mạnh: Việc xây dựng và hoàn thiện dự thảo Luật Quản lý thuế (thay thế) là một nhiệm vụ trọng tâm, mang ý nghĩa chiến lược, đòi hỏi sự đồng hành và ủng hộ của các cấp, các ngành, cộng đồng doanh nghiệp và người dân.
Cục Thuế cam kết tiếp tục nghiên cứu, chỉnh lý, bảo đảm dự thảo Luật vừa đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước hiện đại, vừa phù hợp với xu thế quốc tế, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý thuế và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội đất nước.
Ông Mai Xuân Thành cho biết, định hướng sửa đổi Luật Quản lý thuế lần này tập trung vào chuyển đổi số, hiện đại hóa và ứng dụng công nghệ trong quản lý thuế, chuyển đổi mô hình quản lý thuế theo chức năng sang mô hình quản lý theo đối tượng kết hợp chức năng nhằm nâng cao hiệu quả, hiệu năng, hiệu lực.
Đồng thời, tăng cường quản lý đối với các mô hình kinh tế mới; cải cách triệt để công tác quản lý thuế, chuyển từ tư duy “quản lý” sang “phục vụ”, lấy người nộp thuế làm trung tâm phục vụ.
Thúc đẩy sự tuân thủ tự nguyện trên cơ sở phân loại mức độ tuân thủ pháp luật và mức độ rủi ro của người nộp thuế; đẩy mạnh cắt giảm thủ tục hành chính; tăng cường quản lý chống thất thu thuế.
Luật Quản lý thuế (thay thế) cần được thiết kế theo hướng thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân
Nêu quan điểm tại Hội thảo lấy ý kiến hoàn thiện dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) do Cục Thuế tổ chức, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài chính Trương Trí Trung cho rằng, dự thảo Luật đã đi đúng hướng, bám sát yêu cầu thực tiễn và phù hợp với xu thế quản lý thuế hiện đại trên thế giới.
Theo ông Trương Trí Trung, việc tiếp cận dự thảo theo tinh thần cải cách, hiện đại hóa, ứng dụng công nghệ và hướng tới mô hình quản lý dựa trên dữ liệu là bước đi cần thiết, đồng thời phản ánh rõ cam kết của ngành Thuế trong hội nhập quốc tế.
Bên cạnh sự đồng tình với các nội dung chủ chốt của dự thảo Luật, ông Trương Trí Trung đã đưa ra một số góp ý để hoàn thiện hơn như: Xác định rõ mục đích sửa đổi của luật và phân tích một cách toàn diện tác động của các quy định mới. Đặc biệt khi đặt trong bối cảnh mô hình chính quyền địa phương 2 cấp và chuyển đổi số quốc gia.
Đồng thời cần làm rõ hơn về cơ chế giải thích và áp dụng pháp luật khi có tranh chấp, bảo đảm tính nhất quán và minh bạch. Luật Quản lý thuế (thay thế) cần được thiết kế theo hướng thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân, phù hợp với tinh thần Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân.
Sửa Luật Quản lý thuế phải tạo thuận lợi, thúc đẩy hộ kinh doanh phát triển
Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai đánh giá cao nỗ lực của Cục Thuế trong việc xây dựng dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) với định hướng cải cách mạnh mẽ, phù hợp bối cảnh thực tiễn.
Bà Vũ Thị Mai cho rằng, bên cạnh việc kế thừa các quy định đang phát huy hiệu quả, dự thảo cần tiếp tục được rà soát, hoàn thiện để bảo đảm tính khả thi và sự đồng bộ trong hệ thống pháp luật.
Bà Vũ Thị Mai đề nghị ban soạn thảo cân nhắc kỹ các điều luật liên quan đến hộ kinh doanh.
Theo bà Mai, đây là nhóm đối tượng đặc thù, có sự đa dạng về quy mô, phương thức hoạt động và mức độ tuân thủ. Vì vậy, các quy định cần vừa bảo đảm quản lý chặt chẽ, vừa tạo thuận lợi, khuyến khích hộ kinh doanh phát triển, mở rộng sản xuất, kinh doanh và thực hiện nghĩa vụ thuế đầy đủ.
Đồng thời bổ sung quy định liên quan đến phạm vi thu phí, lệ phí nhằm bảo đảm quản lý thống nhất và minh bạch các khoản thu này.
Góp ý cho dự thảo Luật Quản lý thuế (thay thế), ông Risk Fisher - chuyên gia đến từ Ngân hàng Thế giới (WB) khuyến nghị Luật cần phải có tính khái quát cao, phù hợp với thông lệ quốc tế, từ đó tạo điều kiện thuận lợi triển khai trong thực tiễn không chỉ đối với cộng đồng doanh nghiệp và người nộp thuế trong nước, mà sẽ có những tác động tích cực đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của cộng đồng doanh nghiệp FDI tại Việt Nam.
Xây dựng Luật Quản lý thuế (thay thế) đảm bảo tính linh hoạt, lâu dài
Sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế số đã tạo ra những thách thức lớn mà khung pháp lý hiện hành của Luật Quản lý thuế chưa thể bắt kịp và điều chỉnh hiệu quả.
Đặc biệt trong bối cảnh thương mại điện tử xuyên biên giới bùng nổ, việc thiếu vắng các công cụ pháp lý phù hợp để quản lý doanh thu và thu thuế từ các nền tảng số, sàn giao dịch trực tuyến đang trở thành điểm nghẽn đáng kể.
Tình trạng này càng trở nên phức tạp hơn đối với các doanh nghiệp công nghệ nước ngoài không có hiện diện thương mại tại Việt Nam, nhưng vẫn thu được lợi nhuận đáng kể từ thị trường nội địa.
Mặt khác, việc Việt Nam tham gia ngày càng sâu rộng vào các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới đòi hỏi phải có những điều chỉnh căn bản trong cơ chế quản lý thuế.
Những điều chỉnh này cần đảm bảo vừa tuân thủ các cam kết quốc tế, vừa tạo môi trường thuận lợi thu hút đầu tư nước ngoài, đồng thời vẫn phải đảm bảo được tính công bằng trong cạnh tranh thương mại và không để thất thu ngân sách nhà nước.
Các chuyên gia khuyến nghị, xây dựng Luật Quản lý thuế nên có tính khái quát cao để đảm bảo tính linh hoạt, lâu dài và thích ứng tốt với thực tiễn. Đối với các vấn đề cụ thể nên đưa vào các văn bản hướng dẫn./.