Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2025. Với nhiều chính sách mới nổi bật về an sinh xã hội, dự báo Luật sẽ có những ảnh hưởng nhiều mặt đến đời sống và người lao động.
Sản xuất bao bì màng mỏng chất lượng cao ở Công ty cổ phần Nhựa An Phát Xanh (An Phát Bioplastics), huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương. (Ảnh TUỆ NGHI)
Tác động nhiều mặt đến người dân và xã hội
Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội cho biết, Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 được ban hành nhằm thể chế hóa Nghị quyết số 28-NQ/TW về cải cách chính sách bảo hiểm xã hội, để bảo hiểm xã hội thực sự là một trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội, từng bước mở rộng vững chắc diện bao phủ bảo hiểm xã hội, hướng tới mục tiêu bảo hiểm xã hội toàn dân.
Nhiều người lao động hơn được tham gia và thụ hưởng đầy đủ các chế độ bảo hiểm xã hội bắt buộc. |
Luật hướng tới phát triển hệ thống bảo hiểm xã hội linh hoạt, đa dạng, đa tầng, hiện đại và hội nhập quốc tế theo nguyên tắc đóng - hưởng, công bằng, bình đẳng, chia sẻ và bền vững. Đồng thời, nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước và phát triển hệ thống thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội tinh gọn, chuyên nghiệp, hiện đại, tin cậy và minh bạch.
Chính vì vậy, công tác thực hiện Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 dự báo tác động đến người dân và xã hội cụ thể về những mặt sau.
Thứ nhất, nhiều người lao động hơn được tham gia và thụ hưởng đầy đủ các chế độ bảo hiểm xã hội bắt buộc.
Cụ thể là các nhóm đối tượng như: Chủ hộ kinh doanh của hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh; người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố; người lao động làm việc không trọn thời gian, có tiền lương trong tháng bằng hoặc cao hơn tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc thấp nhất.
Thứ hai, nhiều người lao động hơn được hưởng lương hưu hằng tháng, trợ cấp hằng tháng, có nguồn thu nhập ổn định, được bảo bảo đảm hiểm y tế khi về già (đến tuổi nghỉ hưu).
Thứ ba, nhiều người cao tuổi hơn được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội, được bảo bảo đảm hiểm y tế.
Cụ thể, theo Điều 21 của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024, công dân Việt Nam được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội khi có đủ các điều kiện sau đây: Từ đủ 75 tuổi trở lên; Không hưởng lương hưu hoặc trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng, trừ trường hợp khác theo quy định của Chính phủ; Có văn bản đề nghị hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.
Công dân Việt Nam từ đủ 70 tuổi đến dưới 75 tuổi thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo và đáp ứng đủ điều kiện quy định của Luật cũng được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định điều chỉnh giảm dần độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội trên cơ sở đề nghị của Chính phủ phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế-xã hội và khả năng của ngân sách nhà nước từng thời kỳ.
Quy định mới về giảm độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội từ 80 tuổi xuống còn 75 tuổi trong Luật giúp mở rộng đối tượng thụ hưởng trợ cấp hưu trí xã hội. Từ đó, thêm khoảng 800 nghìn người cao tuổi được hưởng lợi từ chính sách khi họ có trợ cấp hưu trí xã hội và bảo hiểm y tế.
Thứ tư, người lao động tham gia bảo hiểm xã hội được bảo đảm tốt hơn quyền lợi khi tham gia và thụ hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội.
Thứ năm, người sử dụng lao động được thuận lợi, dễ dàng hơn khi tham gia và thực hiện các trách nhiệm của mình.
Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 sẽ tạo cơ sở pháp lý quan trọng giúp người dân, doanh nghiệp và các cơ quan, tổ chức có điều kiện thuận lợi tham gia trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội, nhất là trong việc tham gia đóng góp và thụ hưởng các chế độ, chính sách về bảo hiểm xã hội, góp phần bảo đảm an sinh xã hội.