Dùng deepfake vượt qua xác thực online tại Việt Nam

Kẻ gian có thể tạo deepfake giả hình ảnh của người dùng và chèn vào giữa quá trình xác thực danh tính eKYC trực tuyến để chiếm tài khoản.

eKYC là việc xác minh danh tính của người dùng thông qua việc ứng dụng công nghệ điện tử. Giải pháp này sử dụng dữ liệu hình ảnh, video chân dung và giấy tờ tùy thân như CMND/CCCD/Hộ chiếu, thường được dùng trong các dịch vụ trực tuyến.

Tại hội nghị về an ninh mạng ngày 30/5 ở Hà Nội, đại diện nền tảng định danh điện tử VNPT eKYC cho biết việc triển khai phương thức này đã thúc đẩy số lượng giao dịch trực tuyến tại Việt Nam tăng vượt bậc, với 27 triệu tài khoản online, 12,9 triệu thẻ ngân hàng được mở qua eKYC, thực hiện 11 tỷ giao dịch trực tuyến với giá trị 200 triệu tỷ đồng.

Với tầm quan trọng đó, eKYC cũng trở thành đích nhắm của tội phạm mạng khi muốn giả danh tính nhằm chiếm quyền sử dụng tài khoản. Đại diện VNPT eKYC cho biết trong số hơn một tỷ lượt truy vấn tới API của đơn vị đã phát hiện hơn 16 triệu trường hợp giả mạo khuôn mặt, 6,8 triệu giấy tờ giả hoặc không đạt chuẩn. Bên cạnh đó, xu hướng dùng AI làm ảnh deepfake cũng tạo ra một thách thức mới cho các nền tảng.

Deepfake mạo danh được tạo thế nào?

Hai dữ liệu quan trọng nhất trong eKYC là ảnh giấy tờ và khuôn mặt. Để xác minh một người là thật, công cụ sẽ so sánh khuôn mặt của họ với ảnh trên giấy tờ, đồng thời yêu cầu người dùng chứng minh khuôn mặt đó là dữ liệu "sống", bằng cách thực hiện các cử động theo yêu cầu, như nghiêng trái phải, ngẩng lên, cúi xuống.

Theo ông Nguyễn Hữu Giáp, Giám đốc BShield chuyên hỗ trợ bảo mật cho ứng dụng, việc tạo deepfake hiện không khó với sự tiến bộ của AI. Kẻ gian có thể dễ dàng thu thập dữ liệu người dùng từ thông tin công khai mà họ đăng trên mạng xã hội, hoặc lừa cung cấp qua các chiêu thức như phỏng vấn tuyển dụng online hoặc gọi điện dưới danh nghĩa "cơ quan chức năng".

Trong mô phỏng được BShield thực hiện tại sự kiện ngày 30/5, từ khuôn mặt có sẵn qua một cuộc gọi video, kẻ tấn công có thể đưa chúng vào giấy CCCD, ghép vào thân hình một người cử động để lừa công cụ eKYC và được hệ thống nhận định là "người thật".

Mô phỏng việc dùng một khuôn mặt có sẵn để eKYC. Video: BShield

Lỗ hổng khiến deepfake có thể qua mặt eKYC

Theo ông Giáp, kẻ tấn công thường thực hiện cuộc tấn công trung gian MitM (Man-in-the-Middle), can thiệp vào giữa giao tiếp của người dùng (thường là trên điện thoại) và máy chủ, để đưa dữ liệu deepfake vào xác thực.

Ngoài ra, một kiểu khai thác khác là dùng phần mềm giả lập điện thoại trên máy tính và kết nối "camera ảo", hoặc "chèn phần cứng" vào trong một chiếc điện thoại di động bị thay thế bằng một bộ chuyển đổi HDMI kết nối tới máy tính, theo đại diện VNPT.

Sơ đồ phương thức tấn công trung gian để đưa nội dung deepfake vào xác thực. Ảnh: VNPT eKYC
Sơ đồ phương thức tấn công trung gian để đưa nội dung deepfake vào xác thực. Ảnh: VNPT eKYC

Với kinh nghiệm bảo vệ cho hơn 100 triệu thiết bị, ông Nguyễn Hữu Giáp cho biết ở các phương thức tấn công trên, kẻ gian thường khai thác lỗ hổng có sẵn trên ứng dụng, do giải pháp bảo vệ ứng dụng di động hiện chưa được áp dụng phổ biến tại Việt Nam.

Để đảm bảo an toàn từ phía người dùng, chuyên gia này khuyến nghị ứng dụng cần nâng cao hàng rào bảo mật thông qua các công cụ bảo vệ nhiều lớp, đồng thời có biện pháp phát hiện, theo dõi nguy cơ tấn công tới người dùng.

VNPT cũng cho biết đang tiến hành các biện pháp ngăn chặn nguy cơ mạo danh, trong đó sử dụng AI. Nhờ AI, hệ thống có thể phát hiện giấy tờ giả mạo, sự bất thường trong chuyển động của người dùng khi xác thực, tìm kiếm khuôn mặt trong hàng chục triệu khuôn mặt khác nhau, nhằm ngăn chặn gian lận trong eKYC, đặc biệt trong bối cảnh các giao dịch chuyển tiền online trên 10 triệu đồng cần xác thực sinh trắc học từ tháng 7.

Theo Vnexpress Copy link

Bình luận bài viết

5.0 (0 đánh giá)
5
0
4
0
3
0
2
0
1
0
Chưa có file đính kèm
Đánh giá bài viết

Các bài viết khác

'Trí thức, nhà khoa học phải đưa Việt Nam vào nhóm dẫn đầu ASEAN về AI'

Theo Tổng Bí thư, các trí thức, nhà khoa học phải là lực lượng nòng cốt, là những người có “phép thuật” để đưa Việt Nam đứng vào nhóm 3 nước dẫn đầu Đông Nam Á về nghiên cứu và phát triển trí tuệ nhân tạo.
30/12/2024

Người dùng mạng xã hội bắt đầu phải xác thực bằng số điện thoại

Nghị định 147 với quy định xác thực tài khoản bằng số điện thoại tại Việt Nam có hiệu lực từ 25/12, các đơn vị sẽ có thời gian 90 ngày để thực hiện.
25/12/2024

Hợp nhất 2 Bộ TT&TT và KH&CN để thúc đẩy chuyển đổi số tốt hơn

Nhấn mạnh điều quan trọng khi hợp nhất Bộ TT&TT và Bộ KH&CN là sẽ có một bộ mới mạnh hơn, Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng cũng chỉ rõ việc này sẽ giúp thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia tốt hơn.
10/12/2024

Yêu cầu sớm đề xuất giải pháp xử lý dứt điểm tình trạng lõm sóng, lõm điện

Bộ TT&TT được yêu cầu, trước ngày 30/11, phối hợp với Bộ Công Thương và các cơ quan, tổ chức liên quan báo cáo Thủ tướng Chính phủ thực trạng, đề xuất giải pháp xử lý dứt điểm tình trạng lõm sóng, lõm điện tại các thôn, bản.
23/11/2024

Góp ý xây dựng dự thảo các nghị quyết chính sách hỗ trợ phát triển lĩnh vực vi mạch, bán dẫn và trí tuệ nhân tạo

Ngày 7/11, Ủy ban nhân dân thành phố Đà Nẵng, Sở Thông tin và Truyền thông thành phố Đà Nẵng tổ chức Hội thảo lấy ý kiến về Dự thảo các Nghị quyết chính sách hỗ trợ phát triển lĩnh vực vi mạch, bán dẫn và trí tuệ nhân tạo trên địa bàn thành phố.
08/11/2024

Bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng: Trách nhiệm và bản lĩnh nhà báo

Trong bối cảnh công nghệ phát triển, làm gì để bảo vệ trẻ em trước những tác động tiêu cực của không gian mạng là vấn đề của toàn xã hội, trong đó có vai trò quan trọng của báo chí, truyền thông.
04/11/2024

Hàng nghìn tên miền '.vn' bị dùng để lừa đảo

Trong hơn 12.000 tên miền bị lạm dụng cho hành vi vi phạm pháp luật có 19% là tên miền ".vn", như để lừa tải app dịch vụ công giả mạo.
25/10/2024

Quận ủy Hồng Bàng: Ra mắt “Ứng dụng chuyển đổi số trong công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật Đảng, giải quyết tố cáo, khiếu nại kỷ luật đảng”

Chiều 14/10, Quận ủy Hồng Bàng tổ chức Hội nghị tập huấn công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật của Đảng năm 2024 và ra mắt “Ứng dụng chuyển đổi số trong công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật Đảng, giải quyết tố cáo, khiếu nại kỷ luật đảng đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số của Đảng bộ quận Hồng Bàng” trên Cổng Thông tin điện tử quận. Đồng chí Lê Ngọc Trữ, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Bí thư Quận ủy chủ trì Hội nghị. Dự Hội nghị có đồng chí Nguyễn Đình Chuyến, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Thành ủy.
24/10/2024

Bộ TT&TT hướng dẫn các bộ, tỉnh xây dựng kế hoạch chuyển đổi số năm 2025

Trong hướng dẫn các bộ, ngành và địa phương xây dựng kế hoạch chuyển đổi số năm 2025, Bộ TT&TT một lần nữa nhấn mạnh quan điểm: Lấy người dân, doanh nghiệp là trung tâm, chủ thể, mục tiêu của chuyển đổi số.
21/09/2024

Toàn văn bài viết về Chuyển đổi số của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm

Nhân kỷ niệm 79 năm Quốc khánh, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đã có bài viết về Chuyển đổi số - động lực quan trọng để đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới.
04/09/2024

Hoàn thiện chế độ nâng bậc lương cán bộ, công chức, viên chức

Phó Thủ tướng Lê Thành Long giao Bộ Nội vụ chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan nghiên cứu trình cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung quy định của pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức liên quan đến chế độ nâng bậc lương và kéo dài thời hạn nâng bậc lương đối với cán bộ, công chức, viên chức cho phù hợp.
29/08/2024

Trường đại học đầu tiên tại Việt Nam lập Khoa Trí tuệ nhân tạo

Với lợi thế 27 năm đào tạo công nghệ bậc đại học và sau đại học, việc thành lập Khoa Trí tuệ nhân tạo sẽ giúp Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông trở thành cơ sở đào tạo, nghiên cứu hàng đầu Việt Nam về AI.
28/08/2024