UBND TP Hà Nội được thu hồi đất để thực hiện dự án phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng cần triển khai ngay theo chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Đảng ủy Chính phủ…
Hồ sơ dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc thù để thực hiện các dự án quan trọng phát triển Thủ đô Hà Nội đang được Bộ Tư pháp tổ chức thẩm định.
Dự thảo đề xuất HĐND TP Hà Nội được quyết định chủ trương đầu tư đối với các dự án đầu tư công và dự án PPP thuộc nhóm quan trọng quốc gia hoặc trọng điểm của thủ đô, thay cho thẩm quyền của Quốc hội theo luật chung.
Chủ tịch UBND TP Hà Nội được chấp thuận chủ trương đầu tư đối với dự án đầu tư theo quy định của Luật Đầu tư thuộc trường hợp cần thực hiện ngay theo chỉ đạo của cấp có thẩm quyền của Đảng, dự án thuộc nhóm thu hút nhà đầu tư chiến lược, thay thẩm quyền của Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, trừ một số lĩnh vực đặc biệt nhạy cảm (năng lượng hạt nhân, viễn thông có hạ tầng mạng, báo chí - xuất bản, trồng rừng, casino, đặt cược, trò chơi có thưởng).
Tân Chủ tịch UBND TP Hà Nội Vũ Đại Thắng (Ảnh: Mạnh Quân).
HĐND TP Hà Nội có thể ban hành quy định về trình tự, thủ tục lập, thẩm định, quyết định và điều chỉnh chủ trương đầu tư áp dụng đối với các dự án nêu trên, bảo đảm thống nhất và minh bạch trong thực hiện.
Trường hợp dự án cần áp dụng cơ chế, chính sách đặc biệt khác với quy định hiện hành, UBND TP Hà Nội phải báo cáo Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố và HĐND thành phố xem xét, thông qua; trên cơ sở đó báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, chấp thuận, trước khi cơ quan của thành phố quyết định.
Quy định trên nhằm tạo cơ chế linh hoạt, đảm bảo pháp lý minh bạch, tránh tùy tiện và cũng tăng cường vai trò giám sát của HĐND TP, Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố và Ủy ban Thường vụ Quốc hội, theo cơ quan soạn thảo - Bộ Tài chính.
Hơn nữa, chính sách có ý nghĩa quan trọng trong việc tăng cường tự chủ, tự chịu trách nhiệm cho thủ đô trong quản lý đầu tư phát triển; đẩy nhanh tiến độ phê duyệt các dự án quan trọng, giảm thủ tục hành chính và tạo điều kiện để Hà Nội chủ động tháo gỡ khó khăn, huy động nguồn lực, nhất là đối với các dự án chiến lược, có tác động lan tỏa lớn.
Có thể bổ sung trường hợp thu hồi đất ngoài quy định tại Luật Đất đai
Dự thảo nghị quyết đưa ra một loạt chính sách đặc thù liên quan đến lựa chọn nhà đầu tư, nhà thầu; chính sách về quy hoạch, kiến trúc; thu hồi đất, giải phóng mặt bằng, giao đất, cho thuê đất; cơ chế huy động vốn thực hiện dự án; biện pháp đảm bảo trật tự đô thị, trật tự, an toàn xã hội; biện pháp cải tạo, chỉnh trang, tái thiết đô thị.
Trong đó, Bộ Tài chính đề xuất cho phép UBND TP Hà Nội được sử dụng ngân sách để lập dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư độc lập trước khi phê duyệt chủ trương đầu tư, khi có quy hoạch chi tiết và chủ trương của Ban Thường vụ Thành ủy.
Ngoài các trường hợp thu hồi đất theo quy định tại Điều 79 Luật Đất đai, Hà Nội được thu hồi đất để thực hiện dự án phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng cần triển khai ngay theo chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng, Đảng ủy Chính phủ, Ban Chấp hành Đảng bộ TP Hà Nội hoặc Ban Thường vụ Thành ủy.
HĐND TP Hà Nội được sử dụng ngân sách để thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất với mức hỗ trợ tối thiếu bằng 3 lần nhưng không quá 5 lần so với quy định để triển khai các dự án đó.
Đối với các dự án khác giao HĐND thành phố quyết định mức bồi thường, hỗ trợ, tái định cư nhưng phải cao hơn mức quy định.
Vừa qua, Thường trực Chính phủ đồng ý chủ trương nghiên cứu đầu tư Dự án xây dựng Trục Đại lộ cảnh quan sông Hồng theo đề xuất của thành phố Hà Nội, hướng tới tạo nên "Kỳ tích sông Hồng" (Ảnh: Hữu Nghị).
Bộ Tài chính lý giải, việc này nhằm bảo đảm sự công bằng, lợi ích của các tổ chức, cá nhân bị thu hồi đất, giúp giảm bức xúc, khiếu kiện ảnh hưởng phức tạp.
Trên cơ sở chủ trương đầu tư dự án tổng thể thực hiện theo hình thức hợp đồng xây dựng - chuyển giao (BT) được phê duyệt, UBND TP Hà Nội được phân chia dự án thành các dự án thành phần và xác định quỹ đất thanh toán cho từng dự án thành phần đó.
UBND TP Hà Nội được quyết định thanh toán trước từng phần quỹ đất để thực hiện dự án đối ứng sau khi ký kết hợp đồng hợp đồng BT đối với từng dự án thành phần.
Nhà đầu tư không phải chứng minh khả năng thu xếp vốn nhưng phải thực hiện điều kiện về phát hành bảo lãnh từng phần tương ứng với giá trị đất đối ứng được thanh toán đó. Giá trị bảo lãnh được giảm trừ tương ứng với phần giá trị hợp đồng BT do nhà đầu tư đã thực hiện.
Các chính sách đặc thù trên sẽ giúp Hà Nội rút ngắn thủ tục, đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, đảm bảo triển khai dự án đúng kế hoạch và tiến độ bố trí vốn; đồng thời bảo đảm cơ chế thanh toán quỹ đất đối ứng hợp lý, linh hoạt và hỗ trợ huy động vốn cho các dự án BT, PPP có quy mô lớn, theo Bộ Tài chính.