Việc luật quy định ô tô buộc phải trang bị ghế trẻ em, theo đại biểu Quốc hội, là quá cứng nhắc, có thể khiến nhiều nhà buộc phải chở trẻ em bằng xe máy, và khi đó, rủi ro tai nạn cho trẻ còn cao hơn.
Quy định bắt buộc sử dụng thiết bị an toàn phù hợp cho trẻ em khi ngồi trên ô tô là nội dung được đại biểu Quốc hội Hà Sỹ Đồng (Quảng Trị) góp ý khi phát biểu trong phiên thảo luận chiều 17/11, về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 10 luật có liên quan tới an ninh, trật tự.
Ông cho biết Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ yêu cầu phải có thiết bị an toàn phù hợp cho trẻ em, quy định này áp dụng cho tất cả các loại ô tô, kể cả taxi.
Đại biểu Quốc hội Hà Sỹ Đồng (Ảnh: Hồng Phong).
Cụ thể, khoản 3 Điều 10 quy định “Khi chở trẻ em dưới 10 tuổi và chiều cao dưới 1,35m trên ô tô không được cho trẻ em ngồi cùng hàng ghế với người lái xe, trừ loại xe chỉ có một hàng ghế; người lái xe phải sử dụng, hướng dẫn sử dụng thiết bị an toàn phù hợp cho trẻ em”.
Theo đại biểu Hà Sỹ Đồng, quy định này sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, tức là chỉ còn hơn một tháng nữa bắt đầu áp dụng. Nếu vi phạm, lái xe sẽ bị phạt từ 800.000 đồng đến 1 triệu đồng.
Hầu hết các nước phát triển có quy định này và được xác định “mang lại lợi ích xã hội”. Tuy nhiên, đại biểu Đồng phân tích ở các nước khác, tỷ lệ sử dụng ô tô rất cao, hầu như không có xe máy trong khi ở Việt Nam, tỷ lệ sử dụng xe máy rất cao.
“Nếu quy định ghế trẻ em quá cứng nhắc, có thể khiến nhiều nhà buộc phải chở trẻ em bằng xe máy thay vì đi ô tô hoặc taxi, khi đó rủi ro tai nạn cho trẻ còn cao hơn”, ông Đồng nêu quan điểm, đồng thời cho biết thực tế này từng diễn ra tại Indonesia và Philippines.
Ở những quốc gia này, khi quy định bắt buộc trang bị ghế trẻ em trên ô tô, tỷ lệ phụ huynh chở trẻ em bằng xe máy đi học tăng 15-30%.
Từ thực tế đó, ông Đồng đề nghị cân nhắc kinh nghiệm của nhiều nước, là có loại trừ đối với xe taxi và dịch vụ gọi xe công nghệ.
Phiên thảo luận ở Quốc hội chiều 17/11 (Ảnh: Hồng Phong).
Phân tích rõ hơn, ông cho biết theo quy chuẩn 123/2024 của Bộ Giao thông vận tải trước đây, ghế trẻ em có 4-5 kích thước khác nhau, phụ thuộc vào cân nặng của trẻ. Nếu yêu cầu taxi trang bị ghế trẻ em, mỗi xe phải có ít nhất 4 ghế khác kích cỡ. Điều này là hoàn toàn bất khả thi, theo lời vị đại biểu tỉnh Quảng Trị.
Thực tế, ông cho rằng taxi phục vụ khách du lịch và thường kết hợp với các hình thức vận tải khác như máy bay, nếu yêu cầu cha mẹ mang theo ghế trẻ em thì sẽ phải mang lên máy bay và phải mang theo ghế trong suốt chuyến du lịch. Nếu yêu cầu hãng taxi phải có ghế trẻ em cũng không thể đáp ứng khi gia đình có 2 trẻ trở lên.
Chưa kể, một số gia đình nghèo, không có ô tô cá nhân muốn gọi taxi đưa trẻ đi tiêm chủng, khám chữa bệnh khi đau ốm hoặc đi đường trời mưa rét, với số lượng taxi có trang bị ghế ít, việc gọi xe sẽ khó hơn, giá cước cũng có thể cao hơn. “Chi phí này sẽ đổ lên đầu các gia đình nghèo hoặc các ông bố bà mẹ trẻ”, theo ông Đồng.