Trong bối cảnh xã hội hiện đại, bạo lực gia đình đã trở thành một vấn đề nhức nhối, ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của cộng đồng và gia đình. Để giải quyết tình trạng này, giáo dục về phòng, chống bạo lực gia đình không chỉ cần thiết mà còn phải bảo đảm yêu cầu về bình đẳng giới theo quy định của pháp luật. Bài viết này sẽ phân tích các quy định của pháp luật liên quan đến giáo dục phòng, chống bạo lực gia đình, đồng thời làm rõ vai trò của bình đẳng giới trong nội dung giáo dục này.
Các quy định về mục đích và yêu cầu trong giáo dục phòng, chống bạo lực gia đình
Căn cứ vào Điều 13 của Luật Phòng, chống bạo lực gia đình 2022, mục đích của việc thông tin, truyền thông và giáo dục về phòng, chống bạo lực gia đình là nhằm nâng cao nhận thức và định hướng hành vi ứng xử, từ đó góp phần xóa bỏ bạo lực gia đình. Đặc biệt, việc giáo dục này phải bảo đảm các yêu cầu như: thường xuyên, chính xác, rõ ràng, và thiết thực; phù hợp với trình độ, lứa tuổi, giới tính, văn hóa, tôn giáo và điều kiện kinh tế - xã hội của từng nhóm đối tượng.
Một trong những yêu cầu quan trọng được nêu rõ là việc giáo dục phải chú trọng đến việc thay đổi hành vi của những người có hành vi bạo lực gia đình, cũng như những người thường xuyên cổ xúy cho bạo lực và kỳ thị về giới. Điều này cho thấy rằng, để phòng, chống bạo lực gia đình hiệu quả, cần phải có sự can thiệp từ gốc rễ, không chỉ dừng lại ở việc xử lý hậu quả.
Hơn nữa, giáo dục về phòng, chống bạo lực gia đình phải bảo đảm bình đẳng giới và bảo vệ danh dự, nhân phẩm của người bị bạo lực và những người có liên quan. Điều này không chỉ thể hiện tôn trọng quyền con người mà còn là một bước quan trọng trong việc xây dựng một xã hội công bằng, nơi mà mọi người đều được tôn trọng và bảo vệ.
Nội dung cơ bản của giáo dục về phòng, chống bạo lực gia đình
Theo quy định tại Điều 14 Luật Phòng, chống bạo lực gia đình 2022, nội dung giáo dục về phòng, chống bạo lực gia đình bao gồm các vấn đề sau:
-
Chính sách và pháp luật: Cung cấp kiến thức về các chính sách, pháp luật liên quan đến phòng, chống bạo lực gia đình, giúp mọi người hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ của mình.
-
Quyền con người và bình đẳng giới: Nhấn mạnh tầm quan trọng của quyền con người và bình đẳng giới trong gia đình, từ đó khuyến khích mọi người thực hiện và bảo vệ các quyền này.
-
Truyền thống văn hóa: Giáo dục về những truyền thống tốt đẹp của con người và gia đình Việt Nam, cùng với việc tôn vinh những gương người tốt, việc tốt trong xây dựng gia đình hạnh phúc và phòng, chống bạo lực gia đình.
-
Kỹ năng và kiến thức: Cung cấp kiến thức về hôn nhân và gia đình, kỹ năng ứng xử trong gia đình, kỹ năng bảo vệ và hỗ trợ người bị bạo lực gia đình, cũng như các biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn và xử lý hành vi bạo lực.
-
Kinh nghiệm trong và ngoài nước: Chia sẻ kinh nghiệm phòng, chống bạo lực gia đình từ trong nước và quốc tế, giúp người dân có cái nhìn toàn diện hơn về vấn đề này.
Bình đẳng giới theo quy định pháp luật
Bình đẳng giới được định nghĩa tại khoản 3 Điều 5 Luật Bình đẳng giới 2006 là việc nam, nữ có vị trí và vai trò ngang nhau, được tạo điều kiện và cơ hội phát huy năng lực cho sự phát triển của cộng đồng và gia đình. Điều này nhấn mạnh rằng bình đẳng giới không chỉ là một nguyên tắc mà còn là một yêu cầu trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội.
Chính sách của Nhà nước về bình đẳng giới được quy định tại Điều 7 Luật Bình đẳng giới 2006. Theo đó, Nhà nước cam kết bảo đảm bình đẳng giới trong mọi lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội và gia đình; đồng thời hỗ trợ và tạo điều kiện cho nam, nữ phát huy khả năng và có cơ hội như nhau để tham gia vào quá trình phát triển.
Các chính sách này bao gồm bảo vệ, hỗ trợ người mẹ khi mang thai và nuôi con nhỏ, khuyến khích chia sẻ công việc gia đình giữa nam và nữ, cũng như áp dụng các biện pháp nhằm xóa bỏ phong tục, tập quán lạc hậu cản trở bình đẳng giới. Đặc biệt, Nhà nước còn chú trọng đến việc hỗ trợ hoạt động bình đẳng giới tại các vùng sâu, vùng xa, nơi có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.
Việc giáo dục về phòng, chống bạo lực gia đình không chỉ là một nhiệm vụ cấp thiết mà còn phải tuân thủ các yêu cầu về bình đẳng giới theo quy định pháp luật. Những quy định trong Luật Phòng, chống bạo lực gia đình 2022 và Luật Bình đẳng giới 2006 đã khẳng định rằng giáo dục về phòng, chống bạo lực gia đình cần phải hướng đến việc nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi và bảo vệ quyền lợi cho tất cả mọi người, đặc biệt là những người bị bạo lực.
Để đạt được hiệu quả trong công tác giáo dục này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, tổ chức xã hội và gia đình trong việc triển khai các chương trình giáo dục thiết thực, phù hợp với nhu cầu và đặc điểm của từng đối tượng. Chỉ có như vậy, chúng ta mới có thể xây dựng một xã hội an toàn, văn minh, nơi mà mọi người đều được tôn trọng và sống trong hòa bình.
Vụ Gia đình - Bộ Văn Hóa Thể Thao và Du lịch phối hợp thực hiện
Tài liệu tham khảo:
(1) Luật số 13/2022/QH15 của Quốc hội: Luật phòng, chống bạo lực gia đình
(2) Luật số 73/2006/QH11 của Quốc hội: Luật Bình đẳng giới