Một số nội dung quy định hiện hành về chính sách BHXH tự nguyện, cụ thể như sau:
NGƯỜI THAM GIA
- Công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc và không phải là người đang hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH, trợ cấp hằng tháng;
- Người làm việc theo hợp đồng lao động (HĐLĐ) không xác định thời hạn, HĐLĐ xác định thời hạn từ đủ 01 tháng trở lên và viên chức đang tạm hoãn thực hiện HĐLĐ, hợp đồng làm việc.
MỨC ĐÓNG HẰNG THÁNG
Mức đóng:
Trong đó:
- Người tham gia BHXH tự nguyện được lựa chọn mức thu nhập làm căn cứ đóng như sau:
+ Mức thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn (1.500.000đ/tháng).
+ Mức cao nhất bằng 20 lần mức tham chiếu tại thời điểm đóng (Hiện nay mức tham chiếu bằng mức lương cơ sở là 2.340.000 đồng/tháng).
- Người tham gia BHXH tự nguyện được Nhà nước hỗ trợ tiền đóng theo tỷ lệ phần trăm (%) trên mức đóng BHXH hằng tháng bằng mức chuẩn hộ nghèo khu vực nông thôn:
+ Bằng 50% đối với người tham gia thuộc hộ nghèo; người đang sinh sống tại xã đảo, đặc khu theo quy định.
+ Bằng 40% đối với người tham gia thuộc hộ cận nghèo.
+ Bằng 30% đối với người tham gia là người dân tộc thiểu số.
+ Bằng 20% đối với các nhóm người tham gia khác.
** Thời gian hỗ trợ tùy thuộc vào thời gian tham gia BHXH tự nguyện thực tế của mỗi người nhưng không quá 10 năm (120 tháng).
Phương thức đóng:
- Được lựa chọn đóng theo phương thức đóng sau:
+ hằng tháng.
+ 3 tháng một lần.
+ 6 tháng một lần.
+ 12 tháng một lần.
+ Nhiều năm một lần (không quá 5 năm (60 tháng)/lần).
+ Đóng một lần: Cho thời gian còn thiếu (không quá 5 năm (60 tháng)) để đủ điều kiện hưởng lương hưu.
QUYỀN LỢI VÀ MỨC HƯỞNG
Người tham gia BHXH tự nguyện khi có đủ các điều kiện theo quy định, được hưởng các quyền lợi sau:
Chế độ thai sản
- Đối tượng:
+ Lao động nữ sinh con;
+ Lao động nam có vợ sinh con.
- Điều kiện hưởng: Có thời gian đóng BHXH tự nguyện hoặc vừa có thời gian đóng BHXH bắt buộc vừa có thời gian đóng BHXH tự nguyện từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con.
- Mức trợ cấp là 02 triệu đồng cho mỗi con được sinh ra và mỗi thai từ 22 tuần tuổi trở lên chết trong tử cung, thai chết trong khi chuyển dạ.
Chế độ hưu trí
- Điều kiện hưởng
+ Từ ngày 01/7/2025, người tham gia BHXH tự nguyện được hưởng lương hưu khi có đủ 15 năm đóng BHXH trở lên và đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định.
+ Đủ tuổi nghỉ hưu: Kể từ ngày 01/01/2025
Nam: Đủ 61 tuổi 3 tháng. Sau đó, mỗi năm tăng thêm 03 tháng. Tuổi nghỉ hưu với lao động nam sẽ đạt 62 tuổi vào năm 2028.
Nữ: Đủ 56 tuổi 8 tháng. Sau đó, mỗi năm tăng thêm 04 tháng. Tuổi nghỉ hưu với lao động nữ sẽ đạt 60 tuổi vào năm 2035.
- Mức hưởng
Trong đó, tỷ lệ hưởng lương hưu hằng tháng của NLĐ được tính bằng 45% tương ứng với số năm đóng BHXH như sau:
Lao động nam là 20 năm. Trường hợp thời gian đóng BHXH từ đủ 15 năm đến dưới 20 năm, tỷ lệ hưởng bằng 40% tương ứng 15 năm, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng thì tính thêm 1%.
Lao động nữ là 15 năm.
Sau đó cứ thêm mỗi năm đóng BHXH, NLĐ cả nam và nữ được tính thêm 2%; mức tối đa bằng 75%. Trường hợp có thời gian đóng BHXH theo quy định của Điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên nhưng có thời gian đóng BHXH ở Việt Nam dưới 15 năm thì mỗi năm đóng trong thời gian này được tính bằng 2,25%.
- Trợ cấp 1 lần: Lao động nam có thời gian đóng BHXH cao hơn 35 năm, lao động nữ có thời gian đóng BHXH cao hơn 30 năm thì khi nghỉ hưu, ngoài lương hưu còn được hưởng trợ cấp 1 lần:
Mức hưởng trợ cấp 1 lần = 0,5 x Mức bình quân thu nhập làm căn cứ đóng BHXH cho mỗi năm đóng cao hơn đến tuổi nghỉ hưu theo quy định.
Trường hợp NLĐ đã đủ điều kiện hưởng lương hưu mà vẫn tiếp tục đóng BHXH thì:
Mức trợ cấp = 02 x Mức bình quân thu nhập làm căn cứ đóng BHXH cho mỗi năm đóng cao hơn số năm quy định kể từ sau thời điểm đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định đến thời điểm nghỉ hưu.
BHXH một lần
- Điều kiện hưởng: Đối tượng thuộc một trong các trường hợp sau:
(a) Đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ 15 năm đóng BHXH mà không tiếp tục tham gia BHXH.
(b) Ra nước ngoài để định cư.
(c) Người đang mắc một trong những bệnh ung thư, bại liệt, xơ gan mất bù, lao nặng, AIDS.
(d) Người có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; người khuyết tật đặc biệt nặng.
(đ) Sau 12 tháng không tiếp tục đóng BHXH mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH (đối với NLĐ có thời gian đóng BHXH trước ngày 01/7/2025).
- Mức hưởng được tính theo số năm đã đóng và căn cứ đóng BHXH
Trong đó, cứ mỗi năm đã đóng BHXH được:
+ 1,5 lần mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước năm 2014.
+ 02 lần mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi.
Trường hợp, thời gian đóng BHXH chưa đủ 01 năm, mức hưởng bằng số tiền đã đóng nhưng không quá 02 lần mức bình quân thu nhập làm căn cứ đóng BHXH.
+ Mức hưởng BHXH một lần của đối tượng được Nhà nước hỗ trợ không bao gồm số tiền ngân sách nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện, trừ trường hợp quy định tại điểm (c) và (d) nêu trên.
Trợ cấp hằng tháng
- Điều kiện: Công dân Việt Nam đủ tuổi nghỉ hưu nhưng không đủ điều kiện hưởng lương hưu theo quy định và chưa đủ điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí xã hội, nếu không hưởng BHXH một lần và không bảo lưu mà có yêu cầu thì được hưởng trợ cấp hằng tháng từ chính khoản đóng của mình.
- Mức hưởng:
+ Thời gian hưởng, mức hưởng trợ cấp hằng tháng được xác định căn cứ vào thời gian đóng, căn cứ đóng BHXH của NLĐ. Mức trợ cấp hằng tháng thấp nhất bằng mức trợ cấp hưu trí xã hội.
+ Trường hợp thời gian hưởng trợ cấp hằng tháng tính theo thời gian đã đóng BHXH không đủ để được hưởng trợ cấp hằng tháng cho đến khi đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội thì NLĐ được đóng một lần cho phần còn thiếu để hưởng cho đến khi đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.
+ Trường hợp người đang hưởng trợ cấp hằng tháng chết thì thân nhân được hưởng trợ cấp một lần cho những tháng chưa nhận và được hưởng một lần trợ cấp mai táng nếu đủ điều kiện theo quy định.
+ Người đang trong thời gian hưởng trợ cấp hằng tháng thì được NSNN đóng BHYT.
Chế độ tử tuất
- Trợ cấp mai táng
+ Điều kiện: Những người sau đây khi chết:
Người có thời gian đóng BHXH từ đủ 60 tháng trở lên.
Người đang hưởng lương hưu, tạm dừng hưởng lương hưu.
+ Đối tượng hưởng: Tổ chức, cá nhân lo mai táng.
+ Mức hưởng: 10 lần mức tham chiếu tại tháng người tham gia BHXH tự nguyện chết.
- Trợ cấp tuất một lần
Được cấp thẻ BHYT
Người tham gia BHXH tự nguyện khi hưởng lương hưu sẽ được cơ quan BHXH cấp thẻ BHYT.
Được điều chỉnh lương hưu
Lương hưu, trợ cấp hằng tháng được điều chỉnh trên cơ sở mức tăng của chỉ số giá tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế phù hợp với ngân sách Nhà nước và quỹ BHXH.
NƠI ĐĂNG KÝ VÀ THỦ TỤC THAM GIA
- Lập Tờ khai tham gia theo mẫu quy định, đăng ký tại:
+ Trụ sở cơ quan BHXH tỉnh, cơ sở.
+ Các tổ chức dịch vụ thu BHXH, BHYT.
+ Cổng Dịch vụ công quốc gia hoặc Cổng Dịch vụ công của BHXH Việt Nam.
TRA CỨU THÔNG TIN
- Cổng thông tin điện tử: baohiemxahoi.gov.vn
- Hotline: 1900 9068 để được tư vấn và hỗ trợ.
- Ứng dụng VssID - BHXH số: Để cập nhật thông tin chính sách BHXH, BHYT, BHTN và quá trình đóng, hưởng của người tham gia./.
(Cổng Thông tin điện tử BHXH Việt Nam)