Chất xyanua có độc tính thế nào?

Xyanua là loại chất độc rất mạnh, được hấp thu nhanh qua đường tiêu hóa, niêm mạc, đường hô hấp sau đó phân bổ nhanh vào cơ thể và gây độc, một liều rất nhỏ cũng có thể gây tử vong.

Xyanua là chất cực độc, có thể gây chết người với hàm lượng nhỏ. (Ảnh minh họa: Báo SK&ĐS)
Xyanua là chất cực độc, có thể gây chết người với hàm lượng nhỏ. (Ảnh minh họa: Báo SK&ĐS)

Theo Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Thị Minh Phương, Khoa Hồi sức tích cực và chống độc, Bệnh viện Thanh Nhàn, xyanua là một hoạt chất hóa học chứa nhóm cyano. Đây là một chất cực độc được biết đến từ những năm đầu của thế kỷ XIX.

Xyanua có thể được tồn tại dưới dạng khí, hydro xyanua, muối, kali xyanua. Chúng được tìm thấy trong các thực phẩm tự nhiên như măng tươi, sắn tươi, hạnh nhân, đậu ngự. Bên cạnh đó, xyanua cũng được tìm thấy trong các chế phẩm công nghiệp như thuốc trừ sâu, dung dịch tráng rửa phim, chất tẩy rửa đồ trang sức, sản xuất nhựa, cao su, sản phẩm sau các đám cháy.

Xyanua dạng lỏng có thể được hấp thụ qua da, mắt. Bên trong tế bào, xyanua bám vào các metalloenzyme phổ biến và bất hoạt chúng, đặc biệt là cytochrome oxidase và ức chế quá trình hô hấp tế bào ngay cả khi đủ lượng oxy dự trữ. Não và tim là hai cơ quan có nhu cầu tiêu thụ oxy cao nên bị ảnh hưởng nhiều nhất.

Chất xyanua, hay còn gọi là cyanide là một trong những chất hóa học bị cấm lưu hành trái phép trên thị trường hiện nay.

Theo Cơ quan chuyên môn y tế, chỉ với khoảng 50-150 mg xyanua không những làm hại sức khỏe mà còn cướp đi tính mạng của một người khỏe mạnh. Đây là chất cực độc và tại Việt Nam đã bị cấm lưu hành, buôn bán, trao đổi, phát tán, sử dụng dưới mọi hình thức.

Xyanua là hóa chất cực độc, thậm chí được liệt vào danh sách những chất độc nhất trong các chất độc. Chúng được hấp thu nhanh vào cơ thể, ức chế rất nhanh, mạnh với hô hấp tế bào, một liều rất nhỏ cũng có thể gây tử vong. Bệnh nhân tử vong nhanh thường do suy hô hấp, co giật. Liều gây ngộ độc của xyanua phụ thuộc vào dạng (muối hay khí), thời gian tiếp xúc và đường tiếp xúc.

Thông thường, sau khi bị ngộ độc xyanua, nạn nhân sẽ trải qua ba giai đoạn. Đầu tiên là giai đoạn kích động, người bị nhiễm độc sẽ có dấu hiệu lo lắng, kích động, thở nhanh và lú lẫn. Sau đó, nạn nhân bắt đầu co giật, khó thở, tụt huyết áp và bị giảm thông khí. Cuối cùng, nạn nhân dần rơi vào trạng thái giảm trường lực cơ và mất phản xạ, bị trụy tim mạch, hạ oxy trong máu, dẫn đến tử vong.

Những dấu hiệu để nhận biết khi trúng độc xyanua đó là cảm thấy đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, thở nhanh, nhịp tim tăng cao, cảm thấy bồn chồn và kiệt sức.

Khi phát hiện ra người có dấu hiệu trên, chúng ta cần nhanh chóng đưa người nhiễm độc xyanua đến cơ sở y tế gần nhất để cấp cứu kịp thời. Theo các tổ chức y tế, nếu người trúng độc xyanua trong vòng hai giờ không được chữa trị kịp thời, sẽ gây nguy cơ tử vong rất cao.

Xyanua có trong thực phẩm ở nồng độ tương đối thấp nên nhiễm độc xyanua từ thực phẩm ít xảy ra. Nếu bạn ăn thực phẩm có chứa xyanua đúng cách vẫn không làm hại đến sức khỏe nhưng có thể gây khó tiêu, đầy bụng, chướng bụng, ợ hơi, choáng nhẹ với người có cơ địa nhạy cảm.

Triệu chứng của ngộ độc xyanua gồm: Biểu hiện bên ngoài: Đỏ da, niêm mạc bám bụi (sau vụ cháy), hơi thở có mùi hạnh nhân; triệu chứng thần kinh: Chóng mặt, đau đầu, lú lẫn, hôn mê, co giật; triệu chứng tiêu hóa: Đau bụng, buồn nôn, nôn; triệu chứng hô hấp: Khó thở, ngưng thở; triệu chứng tim mạch: Đau ngực, rối loạn nhịp, ngừng tim.

Như vậy, xyanua có độc và rất nguy hiểm. Ngay khi nhận thấy nạn nhân có triệu chứng nhiễm độc xyanua cần nhanh chóng xử lý, sơ cứu và liên hệ y tế kịp thời, tránh trường hợp xấu nhất có thể xảy ra.

Xyanua là loại chất độc có chất giải độc tuy nhiên không phải luôn sẵn có tại các cơ sở y tế. Việc điều trị chủ yếu là ngăn chặn tiếp tục phơi nhiễm, bảo đảm các chức năng sống và điều trị hồi sức tích cực trong trường hợp ngộ độc nặng.

Ngăn chặn không để phơi nhiễm tiếp tục với độc chất, cởi bỏ quần áo bị nhiễm, đưa bệnh nhân ra khỏi vụ cháy, không gian chứa chất độc, làm sạch da nếu cần thiết bằng xà phòng và nước sạch.

Cung cấp oxy lưu lượng cao, quản lý đường thở và hỗ trợ hô hấp nâng cao khi cần thiết; thiết lập đường truyền tĩnh mạch; nhanh chóng vận chuyển bệnh nhân đến trung tâm cấp cứu.

Khi đưa người bệnh tới bệnh viện, cần phải bảo đảm hô hấp, huyết động; rửa dạ dày, sử dụng than hoạt tính nếu phơi nhiễm qua đường miệng và bệnh nhân đến sớm. Sử dụng antidote càng sớm càng tốt nếu sẵn có tại cơ sở y tế.

Theo Nhân Dân Copy link

Bình luận bài viết

5.0 (0 đánh giá)
5
0
4
0
3
0
2
0
1
0
Chưa có file đính kèm
Đánh giá bài viết

Các bài viết khác

Tổng Bí thư: “Sắp xếp bộ máy nhân dân đồng tình, sao cán bộ lại tâm tư?”

"Vừa qua, các chủ trương, chính sách về sắp xếp tinh gọn bộ máy được nhân dân rất đồng tình, nhưng một bộ phận cán bộ lại tâm tư, cái này phải xem lại", Tổng Bí thư Tô Lâm nói.
23/06/2025

Quốc hội thảo luận về cơ chế xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật

Cùng với việc thảo luận các dự án luật quan trọng, sáng 23/6, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật.
23/06/2025

Phó Thủ tướng ví Đà Nẵng như Dubai khi dự tính lấn biển làm đảo nổi

Bày tỏ ấn tượng với những định hướng phát triển đô thị ven biển của Đà Nẵng, Phó Thủ tướng Thường trực nhấn mạnh đến ý tưởng xây dựng 5 hòn đảo nhân tạo ngoài khơi.
23/06/2025

Du khách bị 'cân điêu' khi mua hải sản ở Sầm Sơn khiến dân mạng bức xúc

Mới đây, trên mạng xã hội lan truyền đoạn video dài gần 5 phút, với nội dung du khách bức xúc khi mua hải sản của một người phụ nữ bày bán trên bãi biển Sầm Sơn, Thanh Hóa nhưng bị cân thiếu.
23/06/2025

Tổ chức lại 15 ngân hàng nhà nước khu vực theo hướng tinh gọn và hiệu quả

Từ ngày 1/7/2025, hệ thống Ngân hàng Nhà nước được tổ chức lại theo mô hình khu vực với 15 đầu mối, đồng bộ với hệ thống chính quyền cấp tỉnh sau sáp nhập để phù hợp với điều kiện địa lý, hạ tầng giao thông, tạo thuận lợi trong chỉ đạo, điều hành và phục vụ người dân, doanh nghiệp.
23/06/2025

Gọi tên những vì sao đất nước - Hành trình chưa có điểm dừng

Không phải ai ngã xuống vì Tổ quốc cũng được gọi đúng tên mình.
21/06/2025

Thực hư biểu tượng thỏi vàng gây xôn xao của phường đông dân nhất cả nước sau sáp nhập

Hình ảnh thỏi vàng kèm dòng chữ bên dưới là phường Rạch Giá, tỉnh An Giang (sau sáp nhập) đang lan truyền trên mạng xã hội là không đúng sự thật.
21/06/2025

Tổng Bí thư Tô Lâm dự lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam

Tổng Bí thư Tô Lâm và các lãnh đạo Đảng, Nhà nước đã dự lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21.6.1925 - 21.6.2025).
21/06/2025

Phú Xuyên, Hà Nội: Khi ông Chủ tịch huyện là admin nhóm bán hàng trên Facebook

Dù hết sức bận rộn nhưng ông Lê Văn Bính, Chủ tịch UBND huyện Phú Xuyên, Hà Nội vẫn cố gắng dành thời gian trực tiếp quản trị trang Fanpage Làng Nghề Phú Xuyên Hà Nội trên mạng xã hội Facebook. Những nỗ lực không ngừng nghỉ của ông và cộng sự cũng như người dân Phú Xuyên trong chuyển đổi số đã gần như ngay lập tức mang lại đột phá trong phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.
20/06/2025

Phó Thủ tướng: Quyết liệt chống hàng giả không khoan nhượng, không có vùng cấm

Phó Thủ tướng thường trực Nguyễn Hòa Bình khẳng định tiếp tục đấu tranh, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; quyết liệt ngăn chặn đẩy lùi tội phạm với tinh thần “không khoan nhượng, không có vùng cấm”.
20/06/2025

Thủ tướng: Chính phủ cảm ơn và luôn lắng nghe, chia sẻ, tạo điều kiện cho báo chí hoạt động thuận lợi

Nhân kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 – 21/6/2025), chiều 19/6, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì cuộc gặp mặt của Thường trực Chính phủ với lãnh đạo, nguyên lãnh đạo các cơ quan báo chí nhằm tri ân, ghi nhớ công lao của các thế hệ người làm báo qua các thời kỳ.
20/06/2025

Từ tháng 9/2025 triển khai buổi học thứ hai cho học sinh, cố gắng tối đa không thu phí

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết, đây là việc mặc dù còn nhiều khó khăn trong tình hình hiện nay nhưng là định hướng lớn rất cần phải làm, nên làm. Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) và các đơn vị chức năng sẽ chuẩn bị chương trình để hướng dẫn, các địa phương cũng tích cực chủ động, hy vọng sẽ từng bước tổ chức tốt điều này.
20/06/2025