Việt Nam đi chậm so với nhiều quốc gia trong áp thuế với đồ uống có đường

Tính đến tháng 8/2023, đã có ít nhất 104 quốc gia áp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với đồ uống có đường, trong đó có 6 nước khu vực Đông Nam Á. Theo Tổ chức Y tế thế giới, Việt Nam đang đi chậm so với nhiều quốc gia trong việc áp dụng thuế để ngăn chặn tác hại của đồ uống có đường.

104 quốc gia áp thuế tiêu thụ đặc biệt với đồ uống có đường

Theo số liệu từ Ngân hàng thế giới, số lượng quốc gia áp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với đồ uống có đường đã gia tăng nhanh chóng trong 15 năm qua, từ 35 quốc gia (năm 2009) lên 104 quốc gia (năm 2023), trong đó có 6 quốc gia ở Đông Nam Á, bao gồm: Thái Lan, Philippines, Malaysia, Lào, Campuchia và Brunei.

Nước ngọt có ga và nước tăng lực là hai nhóm sản phẩm chịu thuế phổ biến nhất với tỷ lệ các quốc gia áp thuế lần lượt là 97,1 và 99,0%.

Có 13 quốc gia quy định mức đường khởi điểm bắt đầu chịu thuế chung cho tất cả các đồ uống hoặc đồ uống phổ biến thuộc đối tượng chịu thuế (như nước ngọt có ga).

Theo Tiến sĩ Angela Pratt, Trưởng đại diện Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam, trong số 104 quốc gia áp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với đồ uống có đường, 51 quốc gia (chiếm 49%) áp dụng phương pháp tính thuế tuyệt đối, 41 quốc gia (chiếm 39,4%) áp dụng phương pháp tính thuế theo tỷ lệ; có 12 quốc gia (11,5%) áp dụng phương pháp tính thuế hỗn hợp.

Trong 104 quốc gia, 44 quốc gia áp dụng cùng mức thuế cho tất cả đồ uống có đường thuộc danh mục chịu thuế; 60 quốc gia (chiếm 56,7%) áp dụng các mức thuế khác nhau, tùy đặc điểm của đồ uống.

Trong khu vực, 3 quốc gia áp dụng phương pháp tính thuế tuyệt đối (Brunei, Philippines và Malaysia), 2 quốc gia áp dụng thuế theo tỷ lệ (Campuchia và Lào) và có Thái Lan quốc gia áp dụng phương pháp thuế hỗn hợp.

Việt Nam không thể chậm trễ

Việc tiêu thụ nước giải khát có đường đang gia tăng đáng báo động tại Việt Nam với tổng lượng tiêu thụ/năm đã tăng gấp đôi trong thập kỷ gần đây (2013-2023), từ 3,44 tỷ lít lên 6,67 tỷ lít, tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với sức khỏe cộng đồng.

Theo bác sĩ Nguyễn Tuấn Lâm, Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam, nước giải khát có đường, bất kể là được tạo ngọt bằng đường hay bằng chất tạo ngọt nhân tạo đều kích thích cảm giác thèm ăn các thức ăn ngọt, nhiều carbohydrate và làm gia tăng cảm giác đói, giảm ngưỡng cảm giác no gây nghiện đồ ngọt.

Vì vậy, theo khuyến nghị của bác sĩ này, Việt Nam cần phải áp thuế tiêu thụ đặc biệt để điều chỉnh hành vi tiêu dùng càng sớm càng tốt, nhất là với giới trẻ. Chuyên gia này cho rằng, áp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với đồ uống có đường là xu thế chung của thời đại, rất phổ biến trên toàn cầu và trong khu vực Asean. Vì thế, Việt Nam không thể chậm hòa nhập.

Ông Lê Hoàng Anh, Đại biểu Quốc hội tỉnh Gia Lai cho rằng, phương án thuế suất đối với nước giải khát có đường theo tiêu chuẩn Việt Nam với hàm lượng đường trên 5 gam/100 ml là 8% và 10% lùi tận đến năm 2027 và năm 2028 là quá chậm và quá thấp, chưa đúng quan điểm.

Theo ông Lê Hoàng Anh, Thái Lan áp thuế từ năm 2017, ngay sau áp thuế tiêu dùng giảm ngay và được kiềm chế. Philippines, Malaysia thu hàng tỷ USD từ thuế này nhưng quan trọng hơn họ đã giảm tỷ lệ bệnh tật. Brunei, Timor Leste những nước nhỏ vẫn dám hành động mạnh hơn chúng ta.

Nếu hôm nay chúng ta không hành động ngày mai chúng ta sẽ trả giá bằng ngân sách y tế, bằng năng suất lao động và bằng chính sinh mệnh của người dân.

“Tôi kiến nghị không giảm thuế suất xuống 8% mà giữ mức 10% từ năm 2026 và 20% từ năm 2030, đồng thời bổ sung thuế tuyệt đối theo hàm lượng đường như mô hình Thái Lan đã áp dụng”, ông Lê Hoàng Anh nói.

WHO khuyến cáo, Việt Nam cần xây dựng lộ trình thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt với đồ uống có đường để đến năm 2030 thuế suất đạt 20% giá bán lẻ (tương đương mức thuế tiêu thụ đặc biệt 40% theo giá xuất xưởng ở Việt Nam). Đây là mức thuế đủ mạnh để đạt hiệu quả bảo vệ sức khỏe theo khuyến cáo của WHO.

Đồng thời, cần tính đến hàm lượng đường khi xây dựng mức thuế nhằm tạo sự khác biệt về mức giá giữa đồ uống có hàm lượng đường thấp với đồ uống có hàm lượng đường cao, tạo động lực để doanh nghiệp cắt giảm lượng đường trong đồ uống, cung cấp cho thị trường đa dạng các sản phẩm ít đường hơn hoặc không đường, duy trì được doanh số bán, giảm thiểu tác động của chính sách đến doanh nghiệp.

Theo Báo Nhân Dân Copy link

Bình luận bài viết

5.0 (0 đánh giá)
5
0
4
0
3
0
2
0
1
0
Chưa có file đính kèm
Đánh giá bài viết

Các bài viết khác

Chủ mưu lừa gần 1.000 người mua dự án 'ma' chỉ học đến lớp 3

Trả lời tòa về nhân thân, Nguyễn Thị Cẩm Hồng - chủ mưu lừa gần 1.000 người mua ba dự án "ma" cho biết mới học đến lớp 3; hàng trăm bị hại nhốn nháo.
28/07/2025

Công an cảnh báo chiêu lừa đảo mới, người dân dễ sập bẫy nếu lơ là

Đối tượng lừa đảo mạo danh ngân hàng, nhắn tin dụ khách đổi điểm thưởng để lấy cắp thông tin cá nhân và chiếm quyền điều khiển điện thoại, qua đó chiếm đoạt tiền.
28/07/2025

Hưng Yên cảnh báo tình trạng bán chim hoang dã tràn lan trên mạng

Nhiều bài đăng rao bán chim hoang dã làm thực phẩm xuất hiện trên mạng xã hội, vi phạm pháp luật và đe dọa cân bằng sinh thái, Công an Hưng Yên khuyến cáo người dân cảnh giác.
28/07/2025

Cục CSGT ban hành kế hoạch tổng kiểm soát, xử lý phương tiện kinh doanh vận tải trên đường bộ và đường thủy

Theo Cục CSGT, việc quản lý kinh doanh vận tải thời gian qua có nhiều lỗ hổng, thiếu sót, việc kiểm soát vi phạm từ “nguồn” (bến, bãi…), chưa hiệu quả.
25/07/2025

Lật xe khách ở Hà Tĩnh, 9 người tử vong, hơn 10 người bị thương

Di chuyển trên quốc lộ 1A, xe khách giường nằm chở hơn 20 người bất ngờ bị lật, khiến 9 người tử vong, hơn 10 hành khách bị thương.
25/07/2025

Triệt phá đường đây mua bán, tổ chức sử dụng ma túy do nhà thiết kế Nguyễn Công Trí và đồng phạm thực hiện

Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy và Công an phường Tân Hòa, Công an TPHCM phát hiện Trần Phú Long (SN 1989) và Nguyễn Công Trí (SN 1978, nghề nghiệp: thiết kế thời trang) có liên quan đến đường dây và cùng nhau sử dụng trái phép chất ma tuý.
23/07/2025

Xử lý tài xế “biển xanh” vượt ẩu trên đường cao tốc

Hành vi vượt ẩu, phản cảm trên đường cao tốc Cam Lộ - La Sơn của tài xế tài xế H. Q. B đã bị camera hành trình của phương tiện tham gia giao thông khác ghi lại, phản ánh cho lực lượng CSGT để xử lý nghiêm.
23/07/2025

Phạt quán vỉa hè 'chặt chém' du khách Lào vài que xiên nướng giá 760 nghìn đồng

Cơ quan chức năng xử phạt hành chính chủ quán vỉa hè có hành vi bán vài que xiên nướng cho du khách Lào với giá 760 nghìn đồng.
22/07/2025

3 giờ nghẹt thở giải cứu cô gái bị thanh niên dùng dao khống chế trên taxi

Do mâu thuẫn cá nhân, Mai Đức Giang dùng dao khống chế, cắt tóc và gây thương tích cho cô gái trên taxi, công an phải huy động lực lượng giải cứu suốt 3 giờ.
22/07/2025

Giám đốc 'tập đoàn đòi nợ' khai không biết nhân viên hành xử giang hồ

Trần Hồng Tiến, giám đốc điều hành hệ thống 7 công ty đòi nợ, khai thấy cấp dưới "to tiếng" với khách qua điện thoại, nhưng không biết là đang đe dọa để đòi nợ.
22/07/2025

Viện KH Chính sách và Pháp luật chấm dứt hoạt động Ban Pháp luật Chính sách từ ngày 1/7/2025

Viện Khoa học Chính sách và Pháp luật ban hành Quyết định số 036/QĐ-KHCSP&PL ngày 30/6/2025 về việc chấm dứt hoạt động của Ban Pháp luật Chính sách, trực thuộc Đặc san Khoa học Chính sách và Pháp luật. Quyết định có hiệu lực từ ngày 1/7/2025.
22/07/2025

Công an đề nghị xử phạt hành chính ông Đặng Hoàng Giang vì thông tin sai sự thật vụ Nhã Nam

Công an thành phố Hà Nội đã đề nghị Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội xử lý hành chính, kiến nghị Bộ Nội vụ thu hồi giấy phép lao động đối với ông Đặng Hoàng Giang vì đăng các bài viết sai sự thật trên mạng xã hội liên quan vụ Nhã Nam.
21/07/2025