Cụ thể, theo thông tin phản ánh của người dân xã Lưu Hoàng, huyện Ứng Hòa, TP Hà Nội về việc đất ao của gia đình có nguồn gốc do cha ông để lại “bỗng dưng” bị biến thành đất do Hợp tác xã (HTX) quản lý. Đất này sau đó được HTX Nội Lưu giao thầu bằng các hợp đồng giao thầu có nhiều điểm chưa có thông tin minh bạch.
Không chỉ việc giao thầu thiếu thông tin minh bạch, cần tiến hành thanh kiểm tra các hợp đồng giao thầu, mà vụ việc còn có những “góc khuất” cần được làm sáng tỏ, liên quan đến quá trình UBND xã Lưu Hoàng xác nhận nguồn gốc đất, hoàn thiện hồ sơ nguồn gốc đất, để UBND TP Hà Nội trên cơ sở đó ban hành Quyết định số 4195/QĐ-UBND ngày 6/8/2019 về việc “Thu hồi đất tại xã Lưu Hoàng, huyện Ứng Hòa do UBND xã Lưu Hoàng quản lý, giao cho UBND huyện Ứng Hòa để thực hiện Dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu đất đấu giá quyền sử dụng đất khu ao "Ông Ứng" thôn Nội Lưu".
Quyết định của TP thu hồi đất ao "Ông Ứng", UBND xã thực hiện thu hồi đất ao "Ông Quất”?
Nguồn tin phản ánh cho hay, bà Nguyễn Thị Hương và ông Nguyễn Duy Tân là con của ông Nguyễn Văn Quất - là những người được ông Quất giao thừa kế khu đất ao bị thu hồi theo Quyết định số 4195/QĐ-UBND ngày 6/8/2019 nêu trên.
Quyết định số 4195/QĐ-UBND thể hiện 603,9m2 đất tại xã Lưu Hoàng được thu hồi để xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu đất đấu giá quyền sử dụng đất khu ao "Ông Ứng", thôn Nội Lưu. Tuy nhiên, ngày 20/8/2019, UBND xã Lưu Hoàng đã phải hủy bỏ lễ động thổ khởi công Dự án do người dân quyết liệt phản đối, với lý do: Quyết định của thành phố là thu hồi ao "Ông Ứng", nhưng thực tế UBND xã Lưu Hoàng lại thu hồi khu ao "Ông Quất”.
Quyết định 4195/QĐ-UBND của UBND TP. Hà Nội.
Bà Nguyễn Thị Hương và ông Nguyễn Duy Tân khẳng định rằng, trong tất cả các giấy tờ, tài liệu hiện có liên quan như bản đồ địa chính, sổ mục kê đất đai các thời kỳ trước năm 2015 tại xã Lưu Hoàng, sẽ không có giấy tờ nào thể hiện chỉ dẫn địa lý “khu ao Ông Ứng". Do đó, Quyết định số 4195/QĐ-UBND cần được UBND TP Hà Nội xem xét lại theo hướng hủy bỏ hoặc sửa đổi do văn bản có nội dung không chính xác.
Giải thích về nguồn gốc đất khu ao "Ông Quất” của gia đình mình, bà Nguyễn Thị Hương cho biết, đất này là tài sản do tổ tiên để lại cho con cháu của 9 anh em ông Nguyễn Văn Quất theo diện "thừa kế không có di chúc". Từ trước năm 1945, khu ao này gọi là ao "Ông Khắc" (bố của ông Quất), sau đó ông Khắc sinh con trai đầu lòng là ông Nguyễn Văn Quất, từ đó tới nay họ hàng và người dân thôn Nội Lưu gọi khu đất với tên chung là ao "Ông Quất".
Ông Nguyễn Duy Tân, người được giao quản lý ao cho biết năm 2008, sau khi bố mẹ qua đời, 9 anh em trong gia đình thống nhất giao ao cho ông Tân quản lý, với cam kết không lấp, không bán, không thay đổi tên ao. "Tôi không hiểu sao lại có chuyện thu hồi này. Chúng tôi chưa hề hiến ao này cho xã. Việc đổi tên thành ao "Ông Ứng" (có lẽ là do lấy từ tên ông Nguyễn Văn Ứng, người con thứ 8 của ông Khắc) là hoàn toàn vô căn cứ và do UBND xã Lưu Hoàng tự "khai sinh" ra" - Ông Tân chia sẻ.
Không chỉ mâu thuẫn trong tên gọi khu đất bị thu hồi tại Quyết định số 4195/QĐ-UBND, bà Nguyễn Thị Hương còn chỉ ra sự mâu thuẫn trong diện tích đất bị thu hồi. Cụ thể, tại Quyết định số 4195/QĐ-UBND, UBND TP Hà Nội quyết định thu hồi 603,9m2 nhưng UBND xã Lưu Hoàng lại xác định thu hồi 360m2?!
Thiếu thông tin minh bạch về các hợp đồng giao thầu của HTX Nội Lưu
Vào ngày 31/7/2015, ông Nguyễn Duy Tân, là anh trai của bà Hương, được ông Nguyễn Thế Dân (nguyên Phó Chủ tịch UBND xã Lưu Hoàng, sau này ông Dân được điều chuyển về làm Chủ nhiệm HTX Nội Lưu) mời lên Nhà văn hóa thôn để ký vào Hợp đồng thầu ao với thời gian 5 năm.
Hợp đồng được ký giữa ông Nguyễn Duy Tân và HTX nông nghiệp Nội Lưu
Được biết, ông Tân là bộ đội chống Mỹ bị nhiễm chất độc màu da cam, khi về phục viên ở quê nhà được xác định là thần kinh đôi lúc không ổn định (giấy chứng nhận ngày 31/7/2014 do ông Nguyễn Thế Dân khi làm còn Phó Chủ tịch UBND xã Lưu Hoàng ký). Gia đình bà Hương cho rằng, với tình hình sức khỏe nói trên, ông Tân đã bị một số cá nhân "lợi dụng" để sử dụng chữ ký khi chưa nhận được sự đồng ý từ gia đình.
Hơn nữa, bà Hương cũng khẳng định rằng, mảnh đất ao này là đất do cha mẹ để lại, khi cha mẹ mất, sẽ chia thừa kế theo quy định. Ông Tân cũng chỉ là một trong số các anh chị em thuộc hàng thừa kế thứ nhất. Ông Tân không được anh chị em chúng tôi ủy quyền hợp pháp. Vậy thì, việc ông Tân một mình ký hợp đồng thầu ao này có đúng hay không?
Ông Nguyễn Thế Dân là cán bộ trong khối chính quyền cơ sở, giữ chức Phó Chủ tịch xã, theo lý thì ông phải hiểu các quy định này. Vậy tại sao, ông vẫn để ông Tân một mình ký vào hợp đồng giao thầu? Điều này cần được xem xét kỹ lưỡng, dựa trên các quy định pháp luật về quản lý đất đai.
Từ những vấn đề nói trên, có thể thấy nhiều điểm chưa minh bạch trong các hợp đồng giao thầu do HTX Nội Lưu ký vào thời điểm năm 2015, trong đó bao hàm cả hợp đồng ký với ông Nguyễn Duy Tân. Đồng thời, những hợp đồng này cũng là một phần cơ sở để UBND xã Lưu Hoàng xác nhận nguồn gốc đất, hoàn thiện hồ sơ để UBND TP Hà Nội ban hành Quyết định số 4195/QĐ-UBND gây bức xúc dư luận.
Cần xác minh dữ liệu đất đai mà Nhà nước giao hoặc cho HTX Nội Lưu thuê để sử dụng, quản lý
Tương tự sự việc của gia đình các ông bà Nguyễn Thị Hương và Nguyễn Duy Tân là trường hợp của ông Nguyễn Ứng Long, nguyên Phó Trưởng Công an huyện Ứng Hòa, người đã sinh ra, lớn lên và trưởng thành trên mảnh đất thôn Nội Lưu. Ông Long cũng là trường hợp nạn nhân của chất độc màu da cam.
Ông Long cho biết, ông là người quản lý một khu đất ao, do bố ông là cụ Nguyễn Văn Thảo để lại, gọi là ao "Ông Hán", diện tích gần 100m2 ở đầu dốc thôn Nội Lưu, chung bờ với đất ao "Ông Quất". Ngày 06/08/2019, UBND TP Hà Nội đã ra Quyết định số 4193/QĐ-UBND để thu hồi 141,1m2 khu ao "Ông Long", nhưng thực tế UBND xã Lưu Hoàng đã thu hồi khu đất ao "Ông Hán". Ông Long khẳng định ông và bố mẹ mình chưa từng hiến ao vào xã.
Chia sẻ về sự việc của bà Nguyễn Thị Hương (khu đất ao "Ông Quất"), ông Long nói thêm mình đã sinh ra, lớn lên và trưởng thành trên mảnh đất thôn Nội Lưu. Ở thôn Nội Lưu chỉ có khu ao gia đình "Ông Quất", không có khu ao nào có tên "Ông Ứng" như Quyết định số 4195/QĐ-UBND của UBND TP Hà Nội ban hành.
Qua thông tin từ ông Nguyễn Ứng Long cho thấy, để làm rõ vấn đề tranh chấp này, cần xác định các điểm mấu chốt như sau: Theo quy định của pháp luật thì đất của hợp tác xã sẽ có hai loại, một là đất được nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất, thứ hai là đất được nhà nước cho thuê đất. Đất này sẽ có số liệu cụ thể qua các thời kỳ, qua các năm. Do đó, để xác định nguồn gốc đất khu ao "Ông Quất" hay khu ao "Ông Hán" có nằm trong diện tích đất do HTX quản lý hay không, cần trích lục lại các văn bản giao đất, cho thuê đất của Nhà nước áp dụng cho HTX. Bên cạnh đó, cần xác minh lại các giấy tờ thể hiện có hay không có việc “hiến đất” của các hộ gia đình. Nếu không có các giấy tờ, tài liệu chứng cứ chứng minh việc “hiến đất”, cũng không thể coi đó là đất “do HTX quản lý” được.
Cần sớm giải quyết dứt điểm vụ việc, xác minh quyền lợi và sở hữu chính đáng theo luật pháp
Liên quan đến sự việc này, để xác minh thông tin đa chiều, chúng tôi đã liên hệ với lãnh đạo xã Lưu Hoàng. Chia sẻ với chúng tôi, ông Kiều Xuân Bản - Phó Chủ tịch xã Lưu Hoàng và ông Nguyễn Văn Tuyên - cán bộ địa chính cho biết, hiện tại không có giấy tờ gì chứng minh hai gia đình trên hiến ao vào xã. Đồng thời, các cán bộ này cũng cho biết, ông Nguyễn Duy Tân không có đủ khả năng hành vi dân sự mà lại có chữ ký trong bản hợp đồng, vì vậy trách nhiệm lập hợp đồng đó thuộc về ông Tân và HTX, thời điểm đó ông Nguyễn Thế Dân làm chủ nhiệm.
Phó chủ tịch xã Lưu Hoàng và cán bộ xã tại buổi làm việc.
Để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, bà Nguyễn Thị Hương, ông Nguyễn Duy Tân, ông Nguyễn Ứng Long là những người có quyền và nghĩa vụ trực tiếp đối với tài sản trên khu đất ao “ Ông Quất” và khu đất ao “ Ông Hán”, các cơ quan chức năng có thẩm quyền cần xem lại các quy định, để đảm bảo quyền lợi hợp pháp của người dân. Đảm bảo thực hiện đúng quy định của pháp luật và chính sách đối với người dân, tránh trường hợp để xảy ra các tình huống tranh chấp đất đai gây bức xúc dư luận, như trường hợp trên đây của các công dân xã Lưu Hoàng.