Quan điểm chỉ đạo này được Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh khi phát biểu kết luận cuộc họp Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học công nghệ, chuyển đổi số, nhằm đánh giá kết quả 9 tháng thực hiện Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị, sáng 15/10.
Muốn phát triển nhanh phải có khoa học công nghệ là quan điểm xuyên suốt được Tổng Bí thư quán triệt.
Không thể để ách tắc, phải tháo gỡ điểm nghẽn thể chế
Theo Tổng Bí thư, khoa học công nghệ là yêu cầu sống còn. Nếu quốc gia không có chiến lược này sẽ không tồn tại được, và các doanh nghiệp phải tự tìm đến khoa học công nghệ để tồn tại, phát triển.
“Như vậy, vì quốc gia, vì đất nước, chúng ta phải định hướng phát triển khoa học công nghệ", Tổng Bí thư nhấn mạnh.
Tổng Bí thư Tô Lâm chủ trì cuộc họp Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học công nghệ, chuyển đổi số (Ảnh: Cổng TTĐT Đảng Cộng sản).
Đưa ra đánh giá, Tổng Bí thư cho rằng 9 tháng qua đã làm được rất nhiều việc, có sự chuyển đổi trong thực hiện nhiệm vụ phát triển khoa học công nghệ, song so với yêu cầu vẫn còn hạn chế.
Thực tế hiện nay, việc này mới tập trung vào một số lĩnh vực của cơ quan quản lý nhà nước, chưa phục vụ nhiều cho sản xuất, tăng năng suất lao động, giảm giá thành, mang lại lợi ích cho nền kinh tế.
Góp ý về những nhiệm vụ trọng tâm cần tập trung chỉ đạo thời gian tới, Tổng Bí thư trước hết nhắc lại phải kiên định triển khai thực hiện các nhiệm vụ theo nguyên tắc điều hành mới đã được Hội nghị Trung ương 13 vừa qua thống nhất là "kỷ cương đi trước, nguồn lực đi cùng và kết quả là thước đo".
Tổng Bí thư phân tích, kỷ cương thể hiện ở việc chấp hành các kết luận, chỉ đạo, tuân thủ tiến độ, không đùn đẩy, né tránh, phải xử lý dứt điểm các nhiệm vụ quá hạn.
Nguồn lực phải được đảm bảo đầy đủ, phân bổ đúng, trúng, nhanh, hiệu quả, tránh dàn trải lãng phí.
Cuối cùng, nỗ lực được đo lường bằng kết quả cụ thể, thực chất, cân - đong - đo - đếm được, không phải bằng những báo cáo hình thức.
Định hướng quan trọng được Tổng Bí thư nhấn mạnh là lấy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số là động lực chính, tạo ra sức sản xuất và có phương thức sản xuất mới chất lượng cao, trọng tâm là kinh tế dữ liệu và kinh tế số.
Cùng với đó, theo Tổng Bí thư, phải coi việc tháo gỡ điểm nghẽn thể chế là nhiệm vụ đột phá hàng đầu, không thể để tình trạng ách tắc. Ông cho biết vừa qua, Quốc hội đã sửa đổi, bổ sung rất nhiều luật, tới đây tại kỳ họp thứ 10 sẽ xem xét, thông qua gần 50 luật nữa.
Cũng theo yêu cầu của Tổng Bí thư, các đơn vị phải khai thác dữ liệu, phá vỡ tư duy cát cứ, hoàn thiện thể chế về sở hữu trí tuệ, thương mại hóa kết quả nghiên cứu, kết nối viện trường với thị trường, thể chế về hợp tác công - tư để huy động nguồn lực cho xã hội…
Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu kết luận cuộc họp (Ảnh: Cổng TTĐT Đảng Cộng sản).
Đặc biệt, theo Tổng Bí thư, phải có cơ chế đủ mạnh để bảo vệ những cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.
Để khơi thông nguồn lực xã hội, Tổng Bí thư cho rằng phải kiến tạo hệ sinh thái, lấy doanh nghiệp làm trung tâm, chuyển từ "Nhà nước làm" sang "Nhà nước kiến tạo", nhằm giải phóng và huy động tối đa nguồn lực tư nhân cho phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo.
“Những gì khu vực tư nhân làm được, không phải lĩnh vực Nhà nước giữ vai trò chủ đạo thì tạo điều kiện, khuyến khích để khu vực tư nhân làm”, Tổng Bí thư nêu quan điểm, đồng thời dẫn chứng những việc đã làm tốt trong thực tế, như Trung tâm Hội chợ triển lãm Quốc gia nay đã xây xong, nhưng nếu làm theo quy trình đấu thầu thì “giờ mới xong thủ tục”.
Hay cầu Phong Châu ở Phú Thọ, nhờ chỉ định thầu nên chỉ trong 10 tháng xây xong, nhân dân rất vui mừng và tiết kiệm 3 tháng với gần 300 tỷ đồng...
Thay thế những cán bộ có tư duy nhiệm kỳ, níu kéo lợi ích cục bộ
Về phương châm hành động, Tổng Bí thư quán triệt “3 trọng tâm” là: Thể chế hóa nhanh các kết luận chỉ đạo của Ban Chỉ đạo; tổ chức thực thi quyết liệt, có sản phẩm cụ thể; kiểm tra, giám sát thường xuyên, kịp thời tháo gỡ những khó khăn vướng mắc.
“3 công khai” được Tổng Bí thư yêu cầu là: Công khai tiến độ, công khai trách nhiệm và công khai kết quả để nhân dân, xã hội cùng giám sát, cùng đồng hành.
Còn "một thước đo", theo Tổng Bí thư, đó chính là mức sống và niềm tin của nhân dân. Tất cả đều vì mục tiêu này.
Các đại biểu tham dự cuộc họp (Ảnh: Cổng TTĐT Đảng Cộng sản).
5 nhiệm vụ cụ thể cũng được lãnh đạo Đảng đề cập. Trong đó, ông nhấn mạnh tất cả cơ quan, đơn vị, đặc biệt là người đứng đầu, phải nêu gương, chịu trách nhiệm trước Đảng, nhà nước và nhân dân về việc triển khai các nhiệm vụ, bảo đảm phải hoàn thành nhiệm vụ đúng hạn, đáp ứng yêu cầu thực tiễn và mang lại hiệu quả.
Theo Tổng Bí thư, mô hình quản trị thực thi đột phá, quyết liệt dựa trên dữ liệu và hướng tới kết quả cuối cùng chính là "chìa khóa" để giải quyết những bài toán khó, vượt qua những điểm nghẽn cố hữu.
Điều quan trọng Tổng Bí thư muốn đặc biệt nhấn mạnh là trách nhiệm người đứng đầu, trước hết là các bộ trưởng, trưởng ngành, bí thư, chủ tịch UBND cấp tỉnh, cấp xã và lãnh đạo cấp vụ, cấp phòng phải nhận thức đầy đủ, sâu sắc yêu cầu, nhiệm vụ phát triển khoa học công nghệ và chuyển đổi số quốc gia với vận mệnh của đất nước, quyết liệt trong chỉ đạo điều hành.
“Không chấp nhận tư duy nhiệm kỳ, níu kéo lợi ích cục bộ, không dám nghĩ, dám làm, không dám đột phá. Ai vướng vào những tình trạng này mà không sửa đổi, phải kịp thời thay thế, không được làm chậm tiến trình phát triển của đất nước", Tổng Bí thư quán triệt.