Ông Bùi Ngọc Lam, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ, mới đây đã ký Báo cáo 321/2024 gửi Thủ tướng Chính phủ thông tin kết quả rà soát vụ việc kiến nghị, tố cáo liên quan đến Dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật Khu nhà ở phục vụ khu công nghiệp Đồng Văn II, thị xã Duy Tiên, Hà Nam.
Trước đó, đầu năm 2021, Phó Thủ tướng Thường trực đã chỉ đạo lập tổ công tác liên ngành do Thanh tra Chính phủ chủ trì, phối hợp với Bộ Công an, Bộ Xây dựng, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Tài chính để rà soát một số vụ việc khiếu nại, tố cáo theo đề nghị của UBND tỉnh Hà Nam.
Tỉnh Hà Nam phải chỉ đạo cơ quan chức năng đôn đốc, giám sát việc thực hiện nghĩa vụ tài chính phải nộp của Công ty cổ phần phát triển Hà Nam liên quan đến dự án (Ảnh: Đức Văn).
Vi phạm những gì?
Theo thỏa thuận, khách hàng mua đất tại dự án phải thanh toán 95% số tiền giá trị lô đất; Công ty cổ phần phát triển Hà Nam (chủ đầu tư) có trách nhiệm làm thủ tục xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tuy nhiên, hơn 2 năm sau khi khách hàng thực hiện thanh toán vẫn chưa được cấp giấy chứng nhận.
Thanh tra Chính phủ nhận thấy doanh nghiệp đã thực hiện đầu tư xây dựng cơ bản, hoàn thành các hạng mục kỹ thuật của dự án. Dự án còn một số công việc chưa thể thực hiện do có khó khăn, vướng mắc như tại nút giao N1 chưa hoàn thiện đấu nối với quốc lộ 38; tại vị trí nút giao N4 còn vướng cột điện 110kv chưa di chuyển được…
Đối với diện tích gần 42.000m2 đất xây dựng nhà ở công nhân, tháng 12/2015 doanh nghiệp đã phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nam và UBND huyện Duy Tiên bàn giao đất cho Ban quản lý các khu công nghiệp tỉnh Hà Nam quản lý.
Đến tháng 3/2018, UBND tỉnh Hà Nam ban hành quyết định thu hồi và bàn giao diện tích đất trên cho Ban quản lý dự án thiết chế công đoàn thuộc Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam để xây dựng thiết chế của công đoàn tại Khu công nghiệp Đồng Văn II.
Kết luận phản ánh, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hà Nam đã cấp 66 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Công ty cổ phần phát triển Hà Nam tại dự án với tổng diện tích 207.300m2.
Đến cuối tháng 11/2021, chủ đầu tư đã ký hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất 1.395 lô/1.570 lô theo quy hoạch chi tiết được duyệt, với tổng số tiền trên 1.208 tỷ đồng.
Doanh nghiệp đã kê khai tạm nộp thuế thu nhập doanh nghiệp theo tỷ lệ 1% trên doanh thu thu được số tiền 10,4 tỷ đồng (tính đến tháng 6/2021).
Năm 2021, UBND tỉnh Hà Nam tổ chức đối thoại với công dân là khách hàng nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất tại dự án. Theo báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nam, đến thời điểm rà soát chưa cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho khách hàng do dự án chưa đủ điều kiện.
Hà Nam cho rằng nhà đầu tư chưa thực hiện đúng mục tiêu dự án (phải thực hiện xây nhà thô) nên không đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
"Chủ đầu tư chuyển nhượng quyền sử dụng đất dưới hình thức phân lô, bán nền khi chưa hoàn thành một số nội dung đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng theo quy hoạch chi tiết 1/500 được duyệt, không đúng quy định của Chính phủ", kết luận của Thanh tra Chính phủ cho hay.
Theo thẩm quyền, UBND tỉnh Hà Nam tổ chức kiểm điểm nghiêm túc trách nhiệm của tập thể, cá nhân có liên quan đã để xảy ra một số tồn tại, vi phạm, khuyết điểm đã được Thanh tra Chính phủ chỉ ra (Ảnh: Cổng TTĐT Hà Nam).
Ngoài ra, theo thanh tra, UBND tỉnh Hà Nam phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết 1/500 dự án tại Quyết định 1849/2016 dẫn tới thay đổi các chỉ tiêu quy hoạch xây dựng chi tiết (hệ số sử dụng đất, mật độ,…) nhưng đến thời điểm rà soát liên ngành, tỉnh chưa xác định lại tiền sử dụng đất của dự án.
Đối với diện tích 30.300m2 (trong đó có 7.655m2 đất ở liền kề) nằm trong phạm vi dự án, Thanh tra Chính phủ nhận định đã xác định tiền sử dụng đất và chủ đầu tư đã thực hiện nghĩa vụ tài chính.
Tuy nhiên, UBND tỉnh Hà Nam chưa có quyết định giao đất nhưng doanh nghiệp đã đầu tư xây dựng cơ bản hoàn thành hạng mục công trình hạ tầng kỹ thuật và chuyển nhượng quyền sử dụng đất ở cho khách hàng, không đúng quy định của Luật Đất đai, Luật Xây dựng và Nghị định 43/2014 của Chính phủ.
Báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong tháng 6
Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Chủ tịch UBND tỉnh, UBND tỉnh Hà Nam xử lý các vi phạm trong quá trình triển khai dự án; khẩn trương rà soát, xử lý các thủ tục pháp lý theo quy định.
"Xem xét cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ dân đã nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất tại dự án khi đã đủ điều kiện theo quy định của pháp luật, nhằm chấm dứt khiếu kiện đông người, ổn định tình hình an ninh trật tự tại Trung ương và địa phương", Thanh tra Chính phủ nêu quan điểm.
Tỉnh Hà Nam chỉ đạo cơ quan chức năng đôn đốc, giám sát việc thực hiện nghĩa vụ tài chính phải nộp của Công ty cổ phần phát triển Hà Nam, đảm bảo tính đúng, tính đủ thu về ngân sách nhà nước.
Theo thẩm quyền, tỉnh tổ chức kiểm điểm nghiêm túc trách nhiệm của tập thể, cá nhân có liên quan đã để xảy ra một số tồn tại, vi phạm, khuyết điểm.
"Trong quá trình thực hiện, nếu phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự thì chuyển cơ quan điều tra xử lý theo quy định pháp luật", cơ quan thanh tra yêu cầu.
Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đã có ý kiến giao UBND tỉnh Hà Nam và Chủ tịch UBND tỉnh này thực hiện các kiến nghị của Thanh tra Chính phủ, giải quyết dứt điểm kiến nghị, tố cáo. Kết quả thực hiện phải báo cáo Thanh tra Chính phủ tổng hợp trước ngày 30/5.
Thanh tra Chính phủ được giao theo dõi, đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong tháng 6 tới.