Bộ Nội vụ dự báo, nếu mức lương tối thiểu vùng tăng thêm 7,2% từ đầu năm 2026 thì chi phí sản xuất sẽ tăng bình quân 0,5-0,6%.
Lương tăng chỉ đội thêm đôi chút khoản đóng BHXH
Theo báo cáo đánh giá tác động của chính sách đối với dự thảo Nghị định quy định mức lương tối thiểu, Bộ Nội vụ cho biết, lương tối thiểu dự kiến tăng bình quân 7,2% (tương ứng tăng 250.000-350.000 đồng). Với mức tăng này, lương tối thiểu sẽ cao hơn khoảng 0,6% so với mức sống tối thiểu năm 2026.
Từ đó, người lao động sẽ có thêm tiền lương khi tính trước một phần chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của năm 2026 vào mức sống tối thiểu ngay từ đầu năm.
Theo Bộ Nội vụ, phương án tăng lương này đã tính đến bối cảnh kinh tế, xã hội và mức độ ảnh hưởng đến chi phí sản xuất của doanh nghiệp. Cụ thể, dự báo đưa ra là chi phí sản xuất tăng bình quân 0,5-0,6%. Trong đó, ngành dệt may, da giày được cho là có mức tăng cao hơn, khoảng 1,1-1,2%.
Mức điều chỉnh trên có sự chia sẻ, kết hợp hài hòa được lợi ích của người lao động và doanh nghiệp. Điều này hướng đến mục tiêu vừa chú ý cải thiện đời sống cho người lao động, vừa chú ý đến việc bảo đảm duy trì, phục hồi và phát triển sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
"Đa phần các doanh nghiệp đã trả lương cho người lao động cao hơn mức lương tối thiểu dự kiến. Khi thực hiện mức lương tối thiểu mới thì chủ yếu chỉ làm tăng chi phí đóng các khoản bảo hiểm bắt buộc đối với nhóm người lao động hiện nay đang hưởng lương thấp. Nhóm này buộc phải điều chỉnh lại để bảo đảm không thấp hơn mức lương tối thiểu mới", báo cáo nêu.
Mức lương tối thiểu tăng chủ yếu làm tăng chi phí đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc (Ảnh minh họa: Hữu Khoa).
Ngoài ra, việc tăng lương tạo điều kiện cho người lao động cải thiện cuộc sống, hỗ trợ tích cực cho hai bên. Doanh nghiệp xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định và tiến bộ, hạn chế các tranh chấp lao động tập thể, đình công phát sinh, góp phần tích cực cho việc duy trì ổn định trật tự xã hội.
Mối quan hệ giữa tăng lương với cơ hội việc làm
Đối với mức lương tối thiểu theo giờ, Bộ Nội vụ cũng cho rằng trường hợp lương tối thiểu tháng năm 2026 được Chính phủ thống nhất điều chỉnh tăng 7,2%, thì mức lương tối thiểu giờ cũng cần phải được xem xét điều chỉnh để đảm bảo sự đồng bộ của chính sách và quyền lợi của người lao động làm công việc linh hoạt, không trọn thời gian.
Hiện, Bộ Nội vụ đề xuất phương án điều chỉnh mức lương tối thiểu giờ tương ứng với lương tối thiểu tháng. Cụ thể vùng I là 25.500 đồng/giờ, vùng II là 22.700 đồng/giờ, vùng III là 20.000 đồng/giờ, vùng IV là 17.800 đồng/giờ.
Đánh giá tác động, Bộ Nội vụ cho biết mức lương tối thiểu giờ chỉ là mức sàn thấp nhất để hai bên thỏa thuận, trả lương cho 1 giờ lao động.
Hiện tại, mức lương tối thiểu giờ nêu trên chỉ tương đương với các mức lương thấp nhất đang được trả cho các công việc không trọn thời gian (phục vụ nhà hàng, quán ăn, quán cà phê…).
Vì vậy, khi áp dụng mức lương tối thiểu giờ nêu trên cơ bản sẽ không làm tăng chi phí và ảnh hưởng đến khả năng chi trả của doanh nghiệp (đa phần đã trả bằng hoặc cao hơn mức này). Do đó, việc tăng lương không làm ảnh hưởng đến cơ hội việc làm của người lao động.
Mức lương tối thiểu dự kiến như trên sẽ tạo điều kiện cho người lao động cải thiện cuộc sống, tăng tính bảo vệ của tiền lương tối thiểu đối với các nhóm lao động làm những công việc linh hoạt, bán thời gian.
Ngoài ra, mức lương tối thiểu giờ được xác định theo phương pháp quy đổi tương đương từ mức lương tối thiểu tháng sẽ không gây ra chuyển dịch thỏa thuận từ trả lương theo tháng sang trả lương theo giờ và ngược lại. Do đó, doanh nghiệp sẽ không bị sự xáo trộn về sử dụng, trả lương và quan hệ lao động.