Tổng Bí thư Tô Lâm: Định hình một tầm nhìn mới cho Thủ đô trong thời đại mới

Tham dự buổi làm việc có các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị: Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú; Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Lê Minh Hưng; Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Nội chính Trung ương Phan Đình Trạc; Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương Nguyễn Duy Ngọc; Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến; Đại tướng Phan Văn Giang, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng; Đại tướng Lương Tam Quang, Bộ trưởng Bộ Công an; Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương Nguyễn Xuân Thắng; Bí thư Thành ủy Hà Nội Bùi Thị Minh Hoài; đồng chí Bí thư Trung ương Đảng: Chánh Văn phòng Trung ương Đảng Lê Hoài Trung; các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng: Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc; Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh, lãnh đạo một số bộ, ngành Trung ương, thành phố Hà Nội.

Phát triển Hà Nội thực sự là thành phố tiên phong, hấp dẫn của châu Á

Tại buổi làm việc, trình bày báo cáo tóm tắt những nội dung các đại biểu quan tâm, Bí thư Thành ủy Hà Nội Bùi Thị Minh Hoài cho biết, về tổ chức đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu thành phố Hà Nội lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2025-2030, Thành ủy rất chú trọng đổi mới tư duy trong xây dựng văn kiện đại hội, nhất là xây dựng dự thảo báo cáo chính trị, bám sát chủ trương, quan điểm của Đảng, đặc biệt là 4 Nghị quyết chiến lược của Bộ Chính trị (Nghị quyết số 57-NQ/TW, Nghị quyết số 59-NQ/TW, Nghị quyết số 66-NQ/TW, Nghị quyết số 68-NQ/TW).

Về công tác sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Thành ủy Hà Nội đã bám sát, cập nhật kịp thời đầy đủ các nghị quyết, kết luận của Trung ương, Bộ Chính trị về sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy, tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp. Kết quả thực hiện, sau sắp xếp, ở cấp thành phố giảm 1 ban đảng, 11 ban cán sự đảng, đảng đoàn; kết thúc hoạt động, giải thể 3 và thành lập 2 đảng bộ trực thuộc; giảm 6 sở, 1 cơ quan tương đương sở, 1 đơn vị sự nghiệp; 4 chi cục và 49 phòng thuộc sở. Thành phố đã sắp xếp 526 đơn vị hành chính cấp xã còn 126 xã, phường mới, bảo đảm sau sắp xếp chính quyền sẽ gần dân, sát dân, kịp thời phục vụ nhân dân và tạo không gian phát triển mới, phát huy các tiềm năng, thế mạnh của Thủ đô và từng địa phương.

Về phát triển kinh tế, xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và đối ngoại, trong bối cảnh thực hiện cùng lúc nhiều nhiệm vụ lớn, cấp bách, Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội đã nghiêm túc triển khai các kết luận, nghị quyết của Trung ương. Tăng trưởng GRDP 6 tháng ước đạt 7,59% (quý I: 7,35%; quý II: 7,93%), vượt kịch bản đề ra. Văn hóa, giáo dục tiếp tục được quan tâm. An sinh xã hội được bảo đảm, phúc lợi được nâng cao; chỉ đạo quyết liệt công tác bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm, chống buôn lậu, hàng giả. Công tác quy hoạch; xây dựng và phát triển hạ tầng đô thị; bảo vệ môi trường có nhiều chuyển biến; duy trì, thực hiện tốt các nhiệm vụ quốc phòng, an ninh, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội.

Về cụ thể hóa yêu cầu chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư đối với Hà Nội, đến nay, một số nhiệm vụ đã có kết quả bước đầu: Củng cố hồ sơ sức khỏe điện tử, nâng tỉ lệ khám chữa bệnh bảo hiểm y tế và chủ động ứng dụng công nghệ số để xây dựng mô hình y tế thông minh; công tác vệ sinh an toàn thực phẩm, vệ sinh đô thị được tăng cường…

Tại buổi làm việc, lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương và thành phố đã trao đổi, thảo luận làm rõ một số vấn đề kiến nghị trên tinh thần chung là tăng cường trao đổi, phối hợp tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất về cơ chế, chính sách cho Hà Nội phát triển xứng tầm với tiềm năng, thế mạnh.

Phát biểu kết luận tại buổi làm việc, Tổng Bí thư ghi nhận, đánh giá cao những nỗ lực mạnh mẽ, tinh thần quyết tâm đổi mới, sáng tạo và hành động hiệu quả của Thành ủy, HĐND, UBND thành phố Hà Nội trong thời gian qua.

Tổng Bí thư nêu rõ, Hà Nội, với vị thế là Thủ đô, trung tâm hành chính - chính trị - kinh tế - văn hóa - khoa học của cả nước, tuy không thuộc diện sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh nhưng không thể và không được đứng ngoài cuộc. Hà Nội càng phải đi đầu, chủ động và mạnh dạn hơn trong việc tự sắp xếp, tinh gọn bộ máy, không chỉ vì yêu cầu nội tại, mà còn để làm gương, dẫn dắt và truyền cảm hứng cải cách cho cả nước. Việc tinh giản không chỉ dừng lại ở việc giảm đầu mối mà phải tiến tới tái cấu trúc lại chức năng, nhiệm vụ, giảm tầng nấc trung gian, loại bỏ chồng chéo, đồng thời chuẩn hóa quy trình quản trị công theo hướng số hóa, minh bạch, phân cấp, phân quyền rõ ràng và chịu trách nhiệm giải trình đến cùng.

Tổng Bí thư lưu ý, với tư cách là Thủ đô- trái tim của cả nước, Hà Nội cần tự đặt ra cho mình những mục tiêu, tiêu chuẩn cao hơn và khát vọng phát triển lớn hơn, đóng góp lớn vào mục tiêu chung của cả nước; khẩn trương hoàn tất việc sắp xếp tổ chức bộ máy theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp, bảo đảm đúng tinh thần Nghị quyết 60 và Kết luận 150 của Bộ Chính trị. Việc tổ chức lại phải thực hiện theo nguyên tắc tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, minh bạch, vận hành thông suốt, có hướng dẫn thống nhất từ thành phố đến cơ sở, tuân thủ đầy đủ các nghị quyết, kết luận, quy định của Trung ương. Thành ủy Hà Nội cần đặc biệt quan tâm đến việc bố trí đội ngũ phù hợp sau sắp xếp.

Tổng Bí thư yêu cầu, Hà Nội cần xác lập bản sắc kinh tế mới dựa trên tri thức, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Các ngành như công nghiệp sáng tạo, tài chính công nghệ, logistics thông minh, y tế, giáo dục chất lượng cao và du lịch trải nghiệm phải trở thành động lực tăng trưởng chủ lực. Hà Nội cũng cần mạnh dạn thử nghiệm những không gian phát triển mới, xem kinh tế ban đêm như một cấu phần văn hóa - tiêu dùng đa dạng. Kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh như một cam kết trách nhiệm với tương lai. Mô hình đô thị sáng tạo như một nền tảng cho đổi mới xã hội. Các vùng trọng điểm cần được tổ chức lại không chỉ để phát triển nhanh hơn mà còn để trở thành nơi thu hút các tài năng, nơi giới nghiên cứu, doanh nhân, nghệ sĩ, nhà thiết kế tìm thấy cả điều kiện sống tốt lẫn cơ hội phát triển sự nghiệp.

Tổng Bí thư chỉ rõ, Hà Nội cần chuyển mình thành một thành phố sáng tạo, nơi nhân lực sáng tạo, những ý tưởng mới, công nghệ mới được quan tâm ưu tiên. Đây cũng là lúc Thủ đô cần nhìn ra ngoài biên giới, học hỏi không phải để bắt chước mà để lựa chọn, tích hợp tinh hoa của các thành phố toàn cầu vào bản sắc riêng của mình. Tầm nhìn phát triển Hà Nội không chỉ để dẫn đầu cả nước mà để Thủ đô Ngàn năm văn hiến của chúng ta thực sự là thành phố tiên phong, hấp dẫn của châu Á.

Kiến tạo "Thủ đô xanh - thông minh - đáng sống - có sức hút quốc tế"

Tổng Bí thư đề nghị, Hà Nội cần tái thiết không gian phát triển theo hướng mở, đa trung tâm và tích hợp vùng để Thủ đô dẫn dắt phát triển của miền Bắc và cả nước. Định vị lại vai trò và chức năng của các đô thị vệ tinh như Sơn Tây, Hòa Lạc, Xuân Mai, Phú Xuyên… không chỉ là "nơi giãn dân" mà là các trung tâm kinh tế - văn hóa - công nghệ cấp vùng, có sức hút riêng, có cơ chế quản trị tốt và khả năng tạo lập việc làm chất lượng cao.

Hà Nội cần triển khai các cơ chế chính sách, quy hoạch và phân quyền cùng các mô hình quản trị đô thị đặc thù để các vùng này tự lớn lên, có sức hút, sức sống riêng. Song hành với điều đó là nhiệm vụ cấp bách: Thiết lập lại hệ thống hạ tầng kết nối đa dạng, không chỉ là đường vành đai, cao tốc, mà cần một tầm nhìn dài hạn về mạng lưới giao thông tích hợp vùng Thủ đô…

Hà Nội cần chuyển vùng nông thôn từ vai trò hậu cần đô thị sang một vành đai xanh thông minh nơi kết hợp giữa sản xuất nông nghiệp an toàn, công nghệ cao, bảo tồn sinh thái, cảnh quan, lưu giữ văn hóa làng xã và thử nghiệm các mô hình kinh tế tuần hoàn, nông nghiệp trải nghiệm, du lịch bản địa. Trong vai trò là trung tâm vùng Thủ đô, Hà Nội cần đặt các chương trình hợp tác liên tỉnh về logistics, giáo dục, chuyển đổi số, du lịch, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn… trong bối cảnh hành chính - kinh tế mới, nơi Hà Nội trở thành hạt nhân kiến tạo hệ sinh thái vùng phát triển chung.

Tổng Bí thư lưu ý, nếu không thoát ra khỏi hình thái đô thị trung tâm phình to - vùng ven mờ nhạt, Hà Nội sẽ tự cản trở tương lai chính mình. Nhưng nếu phát triển Hà Nội có không gian như một hệ sinh thái mở, thông minh, hài hòa, lan tỏa và bản sắc thì Thủ đô có thể không chỉ phát triển cho chính mình mà còn dẫn dắt sự cất cánh toàn vùng, thúc đẩy sự phát triển của miền Bắc và cả nước trong kỷ nguyên mới.

Tổng Bí thư đề nghị, triển khai đồng bộ, có chiều sâu Nghị quyết 15, từ quy hoạch vùng Thủ đô đến xây dựng thành phố thông minh, từ kiến tạo thành phố sáng tạo đến hiện đại hóa quản trị công, bảo đảm minh bạch, phục vụ tốt người dân và doanh nghiệp, chuyển từ một chính quyền quản lý sang chính quyền kiến tạo, đồng hành. Hà Nội cần chủ động đề xuất, thiết kế và triển khai các cơ chế thí điểm đặc biệt và chỉ có thể bứt phá bằng đổi mới quản trị và công nghệ, dỡ bỏ những rào cản và trì trệ…

Hà Nội hoàn toàn có thể và cần xây dựng các trung tâm đổi mới sáng tạo tầm cỡ, nơi sản sinh ý tưởng mới, công nghệ mới và doanh nghiệp mô hình mới. Hà Nội cần chủ động tháo gỡ các rào cản thể chế đang cản bước doanh nghiệp tư nhân vươn lên, từ tiếp cận vốn, đất đai, đến thủ tục đầu tư, đấu thầu, thuê đất, đổi mới công nghệ. Nhưng sâu hơn thế, Hà Nội cần thiết kế lại quan hệ giữa chính quyền và doanh nghiệp, từ cơ chế "xin - cho" sang quan hệ "đồng hành - kiến tạo - cùng chịu trách nhiệm".

Hà Nội phải nuôi dưỡng một lớp doanh nhân mới, không chỉ giỏi kinh doanh, mà mang trong mình tư duy phụng sự xã hội, khát vọng vươn ra toàn cầu và trách nhiệm với quốc gia. Hà Nội cần chủ động tham gia cuộc đua cạnh tranh giữa các thành phố lớn toàn cầu về thu hút chất xám, đổi mới sáng tạo và tầm ảnh hưởng về kinh tế- văn hóa- xã hội cũng như môi trường sinh sống, học tập và làm việc.

Tổng Bí thư gợi mở, Hà Nội cần định hướng là một trung tâm đổi mới sáng tạo, tài chính, công nghệ và văn hóa, mang bản sắc riêng của Việt Nam, nhưng hội nhập sâu sắc vào mạng lưới đô thị toàn cầu và kiến tạo hình ảnh một "Thủ đô xanh - thông minh - đáng sống - có sức hút quốc tế". Phát triển Hà Nội không thể chỉ trông chờ vào quyết tâm chính trị mà cần sự vào cuộc của toàn xã hội. Mỗi không gian công cộng, mỗi sản phẩm văn hóa, mỗi công trình tiêu biểu, mỗi chính sách phát triển cần được thiết kế với ý thức rằng: Chúng ta đang cùng nhau kiến tạo hình ảnh của Hà Nội không chỉ cho hôm nay, mà cho cả thế kỷ sau.

Tổng Bí thư đề nghị, cần biến quá trình chuẩn bị Đại hội Đảng các cấp thành một cuộc tổng động viên trí tuệ, tinh thần và khát vọng phát triển để từ đó định hình một tầm nhìn mới cho Thủ đô trong thời đại mới. Đại hội XVIII Đảng bộ thành phố sẽ không chỉ là nơi nhìn lại một nhiệm kỳ, mà phải là khởi thảo cho một chặng đường phát triển đến năm 2030, 2045 và xa hơn nữa. Hà Nội cần tổ chức tổng kết nhiệm kỳ 2020-2025 một cách nghiêm túc, không né tránh khuyết điểm, không hình thức hóa thành thành tích, mà phải mổ xẻ sâu các điểm nghẽn trong thể chế, quy hoạch, quản trị, chuyển đổi số, chất lượng cán bộ và hiệu quả tổ chức thực thi. Mỗi đánh giá phải dẫn đến một hành động cụ thể, mỗi bài học phải chuyển hóa thành một định hướng rõ ràng. Công tác nhân sự không phải chỉ là cơ cấu đủ đại diện mà là lựa chọn những người có đủ tâm - tầm - tài - thực lực để gánh vác sự chuyển mình của Thủ đô trong giai đoạn mới.

Tổng Bí thư mong muốn, Đảng bộ Thành phố của Đại hội lần thứ XVIII sẽ là một Đảng bộ đổi mới, trí tuệ, liêm chính, đoàn kết, bản lĩnh và hành động, sẽ là lực hấp dẫn lớn nhất để thu hút nhân tài, khơi dậy nguồn lực và đồng lực, khát vọng cống hiến, tinh thần phụng sự Thủ đô trong toàn xã hội.

Tổng Bí thư tin tưởng, Hà Nội sẽ vượt qua mọi thách thức, phát huy mạnh mẽ tiềm năng, giữ vững vai trò tiên phong và tiếp tục tỏa sáng như một Thủ đô hiện đại - sáng tạo - nhân văn, xứng đáng là trái tim của Tổ quốc, là hình ảnh tiêu biểu cho một Việt Nam đổi mới, phát triển và hội nhập thành công trong kỷ nguyên mới.