Đánh giá những kết quả đã đạt được, chỉ ra những tồn tại của năm 2025 và xác định các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm trong năm 2026 sẽ được thể hiện rõ qua Hội nghị tổng kết công tác của ngành Nội vụ diễn ra chiều nay (29/12).
Tham mưu cấp có thẩm quyền ban hành số lượng văn bản kỷ lục
Với một năm thách thức và thời cơ đan xen, toàn ngành Nội vụ đã tập trung tham mưu những chủ trương, quyết sách lớn, mang tính lịch sử. Đặc biệt là việc triển khai khẩn trương, quyết liệt, đạt mục tiêu, yêu cầu, tiến độ cuộc cách mạng về sắp xếp tổ chức bộ máy, xây dựng chính quyền địa phương 2 cấp.
Liên quan đến nhiệm vụ xây dựng thể chế, chính sách, Bộ Nội vụ xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm, cốt lõi, xuyên suốt. Vì vậy, Bộ đã kịp thời thể chế hóa chủ trương của Đảng, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc bất cập trong việc thực hiện cơ chế, chính sách thuộc lĩnh vực nội vụ.
Bộ Nội vụ mới chính thức vận hành từ 1/3 (Ảnh: Hải Long).
Trong năm 2025, Bộ Nội vụ đã tham mưu trình các cấp có thẩm quyền thông qua 237 văn bản, đề án, luật, nghị quyết, nghị định... Riêng Bộ trưởng Bộ Nội vụ cũng ban hành 34 thông tư, văn bản.
Đặc biệt, ngay sau khi có chủ trương về sắp xếp tỉnh thành và vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, Bộ đã khẩn trương tham mưu, xây dựng các đề án, dự thảo các văn bản quy phạm pháp luật làm cơ sở pháp lý cho việc sắp xếp đơn vị hành chính và vận hành chính quyền địa phương 2 cấp.
Về sắp xếp bộ máy, Bộ Nội vụ đã chủ động tham mưu Ban Chỉ đạo của Chính phủ về tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW; đồng thời, tham mưu ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, đôn đốc, hướng dẫn các bộ, ngành, địa phương thực hiện sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy.
Theo đó, Bộ đã tham mưu Chính phủ trình Quốc hội xem xét, thông qua Nghị quyết về cơ cấu tổ chức của Chính phủ nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV và Nghị quyết về cơ cấu số lượng thành viên Chính phủ nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV để kiện toàn cơ cấu tổ chức Chính phủ theo chủ trương, kết luận của Trung ương.
Cùng với đó, Bộ trình Chính phủ ban hành Nghị định số 150/2025/NĐ-CP quy định tổ chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và UBND xã, phường, đặc khu thuộc tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương để thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.
Tổng Bí thư Tô Lâm trò chuyện cùng người dân đến làm thủ tục hành chính (Ảnh: Nguyễn Hải).
Để tổ chức triển khai mô hình chính quyền địa phương mới, Bộ Nội vụ đã phối hợp với các bộ, ngành tham mưu, trình Chính phủ ban hành 30 nghị định chuyên đề về phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền.
Các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ đã ban hành theo thẩm quyền 66 Thông tư về phân cấp, phân định thẩm quyền gắn với mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp; qua đó, phân cấp, phân quyền 1.377 nhiệm vụ và phân định thẩm quyền 1.164 nhiệm vụ.
Sau khi thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy của Chính phủ được tinh gọn, gồm: 14 bộ, 3 cơ quan ngang bộ (giảm 5 bộ, cơ quan ngang bộ); 5 cơ quan thuộc Chính phủ (giảm 3 cơ quan thuộc Chính phủ).
Về tổ chức bên trong các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ đã giảm 13/13 tổng cục và tổ chức tương đương; giảm 509 cục và tổ chức tương đương; giảm 231 vụ và tổ chức tương đương; giảm 3.377 chi cục và tương đương chi cục; giảm 82/224 đơn vị sự nghiệp công lập.
Ngoài ra, các bộ, ngành đang tiếp tục thực hiện sắp xếp đơn vị sự nghiệp công lập khác.
Đến nay, trên cả nước đã thành lập 467 cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh (gồm 12 cơ quan chuyên môn được tổ chức thống nhất ở 34 tỉnh, thành phố và 59 cơ quan chuyên môn đặc thù ở một số địa phương); 9.916 phòng chuyên môn cấp xã được thành lập tại các xã, phường, đặc khu.
Cùng với đó, Bộ Nội vụ đã ban hành các văn bản hướng dẫn chính sách, chế độ đối với cán bộ, công chức, viên chức và người lao động trong thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị. Tính đến ngày 16/10, trên cả nước đã có 146.847 người có quyết định nghỉ việc hưởng chế độ, chính sách theo Nghị định số 178/2024/NĐ-CP.
Về biên chế, Bộ Nội vụ đã báo cáo Ban Thường vụ Đảng ủy Chính phủ về kết quả thực hiện quản lý biên chế giai đoạn 2022-2026 và đề xuất biên chế giai đoạn 2026-2031 của các bộ, ngành, địa phương.
Hướng dẫn vận hành chính quyền địa phương mới hiệu quả
Liên quan đến nhiệm vụ lớn là xây dựng chính quyền địa phương, địa giới hành chính, thực hiện Kết luận số 126-KL/TW, Kết luận số 127- KL/TW, Bộ Nội vụ đã tập trung cao độ, chủ trì xây dựng Đề án sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp trình Chính phủ, trình Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban Chấp hành Trung ương ban hành Nghị quyết số 60-NQ/TW ngày 12/4/2025 của Hội nghị Trung ương 11 khóa XIII.
Thể chế hóa chủ trương của Đảng tại các Kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và Nghị quyết số 60-NQ/TW, Bộ Nội vụ đã chủ trì, tham mưu trình cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung, ban hành mới 4 văn bản quy phạm pháp luật quan trọng.
Cả nước có 34 tỉnh thành và 3.321 xã (Ảnh minh họa: Nam Anh).
Sau khi thực hiện sắp xếp, cả nước có 34 tỉnh (giảm 29 tỉnh), gồm 6 thành phố trực thuộc trung ương và 28 tỉnh và có 3.321 xã (2.621 xã, 687 phường và 13 đặc khu), giảm 6.714 đơn vị hành chính cấp xã.
Bên cạnh đó, Bộ đã tham mưu Ban Chỉ đạo của Chính phủ ban hành nhiều văn bản, hướng dẫn bảo đảm vận hành chính quyền địa phương 2 cấp đi vào ổn định, hiệu quả, đặc biệt đã tham mưu xây dựng Cẩm nang chính quyền địa phương cấp xã theo hướng rõ ràng, cụ thể hóa đầy đủ các nội dung.
Ngoài ra, Sở Nội vụ các địa phương đã tham mưu UBND tỉnh, thành phố thành lập tổ công tác là các Ủy viên Ban Thường vụ, Ủy viên Ban Chấp hành đảng bộ, lãnh đạo các sở, ngành trực tiếp chỉ đạo, kiểm tra việc vận hành hoạt động của chính quyền 2 cấp để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình tổ chức thực hiện...
Ngoài ra, công tác về cải cách hành chính, tiền lương và bảo hiểm xã hội, công tác việc làm, an toàn, vệ sinh lao động, quản lý lao động ngoài nước, công tác người có công, thi đua, khen thưởng, văn thư, lưu trữ… đã đạt những kết quả nổi bật.