Trước đó, ngày 11/6/2025, Văn phòng UBND TP. Hải Phòng có thông báo tại Văn bản 4597/VP-ĐC3 truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch UBND thành phố yêu cầu Chủ tịch UBND cấp huyện tạm dừng tiếp nhận và giải quyết hồ sơ chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở đối với hộ gia đình, cá nhân từ ngày 10/6/2025 cho đến khi có chỉ đạo mới từ UBND thành phố.
Lý do là thời gian đó trên địa bàn thành phố xuất hiện nhiều việc chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở không đúng quy định tại một số địa phương, đặc biệt trong bối cảnh sáp nhập tỉnh, sắp xếp xã và bỏ cấp huyện, vấn đề này đã gây nhiều ý kiến trong dư luận.
Theo thông báo của Văn phòng UBND TP. Hải Phòng, Chủ tịch UBND thành phố giao Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường chỉ đạo việc kiểm tra, rà soát toàn bộ tình hình chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở đối với hộ gia đình, cá nhân từ thời điểm Luật Đất đai năm 2024 có hiệu lực, đặc biệt tập trung vào giai đoạn từ 1/3/2025. Các trường hợp sai phạm phải được tổng hợp, báo cáo kịp thời về UBND thành phố.
Bên cạnh đó, lãnh đạo thành phố đề nghị các đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy phụ trách địa bàn và Bí thư Đảng bộ cấp huyện tăng cường chỉ đạo, giám sát để thực hiện nghiêm túc chỉ đạo này.
Việc tạm dừng tiếp nhận và giải quyết hồ sơ chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở đối với hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn TP. Hải Phòng từ đầu tháng 6/2025 đến nay khiến nhiều người dân gặp khó khăn khi thực hiện các thủ tục chuyển đổi mục đích trong quá trình sử dụng đất. Tuy nhiên, đến nay, UBND TP. Hải Phòng vẫn chưa có chỉ đạo mới liên quan đến việc tạm dừng nói trên.
Anh Vũ Xuân T. (trú tại xã Vĩnh Hòa, TP. Hải Phòng) cho biết: Anh cảm thấy bất ngờ và băn khoăn về việc tạm dừng trên. Bởi lẽ, theo anh T., bố mẹ anh muốn chuyển đối mảnh đất “vườn tạp” của gia đình thành đất ở để chia cho các con làm nhà ở, trong đó có anh T. thì không thể thực hiện được. Trong khi, mảnh đất bảo đảm đầy đủ các điều kiện được chuyển đổi mục đích sang đất ở theo đúng quy định của pháp luật.
Anh Trương Văn Tr., ở xã Hồng Thái, huyện An Dương cũ (nay là phường An Hải, TP. Hải Phòng) chia sẻ: “Gia đình tôi đang sử dụng thửa đất thổ cư có diện tích gần 1000m2 tại Hồng Thái. Do có nhu cầu tách thửa cho hai đứa con nên tôi làm thủ tục nâng hạn mức đất ở. Quá trình thực hiện thủ tục của tôi đã liên tục bị giang dở do phải chờ hướng dẫn thực hiện Luật Đất đai 2024, phải làm lại thủ tục do thay đổi phom mẫu hồ sơ, rồi lại làm lại hồ sơ do sát nhập chính quyền cấp xã. Khi hoàn thiện hồ sơ nộp vào một cửa có giấy hẹn chờ thông báo thuế để thực hiện nghĩa vụ tài chính thì nhận được câu trả lời là dừng chuyển thuế vì đang dừng chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở trên địa bàn Hải Phòng theo thông báo trên. Đến nay, gia đình tôi vẫn phải chờ đợi mà chưa nâng hạn mức được”.
Một cán bộ quản lý về đất đai của huyện Vĩnh Bảo (cũ) cũng xác nhận: Hiện tại, nhu cầu của người dân liên quan đến quyền sử dụng đất rất lớn. Người dân muốn chuyển đổi mục đích sử dụng đất, nâng hạn mức đất ở để chia tách thửa, tặng cho, chuyển nhượng…nhưng hiện phải tạm dừng. Theo đó, có những địa phương tồn tại hàng trăm, thậm chí hàng ngàn trường hợp chưa thực hiện được. Điển hình như ở khu vực xã Giang Biên, Cổ Am (cũ), nhiều hộ dân được giao hạn mức đất ở rất ít, chỉ có 130m đất ở, nay muốn chuyển đổi để nâng hạn mức đất ở lại vướng vào quyết định tại thông báo trên, không chuyển đổi được.
Việc tạm dừng tiếp nhận và giải quyết hồ sơ chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở nêu trên ảnh hưởng đến quyền lợi chính đáng của người dân; đồng thời gây khó khăn với nhiều đơn vị, địa phương trong việc thực hiện giải quyết thủ tục hành chính về chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở.
Trao đổi với phóng viên, luật sư Nguyễn Văn Hiến - Phó Giám đốc Công ty Luật TNHH Gia Võ, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội cho rằng việc ban hành văn bản thông báo chỉ đạo về việc tạm dừng chuyển đổi mục đích sử dụng đất sang đất ở đối với hộ gia đình cá nhân cho thấy nhiều điểm chưa phù hợp với các quy định của Luật Đất đai năm 2024 và các văn bản hướng dẫn thi hành.
Theo Luật sư, việc UBND TP. Hải Phòng tạm dừng tiếp nhận, giải quyết hồ sơ chuyển đổi mục đích sử dụng đất sang đất ở đối với hộ gia đình, cá nhân đang không thuộc các trường hợp được dừng giải quyết quy định tại khoản 2 Điều 19 Nghị Định 101/2024/NĐ-CP. Điều này có thể dẫn đến quyền của người sử dụng đất quy định tại Điều 26 Luật Đất đai năm 2024 bị "hạn chế".
Trong trường hợp xuất hiện tình trạng chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở không đúng quy định, địa phương nên xử lý nghiêm đối với các hồ sơ cá biệt đó, đồng thời tiếp tục giải quyết các hồ sơ chuyển đổi mục đích sử dụng đất sang đất ở đáp ứng đầy đủ điều kiện và phù hợp với các quy định pháp luật hiện hành để bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của người dân trong quá trình thực hiện các thủ tục về đất đai.
Văn bản 4597/VP-ĐC3 thông báo về việc tạm dừng tiếp nhận và giải quyết hồ sơ chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở đối với hộ gia đình, cá nhân.
Để làm rõ các thông tin liên quan đến Văn bản 4597/VP-ĐC3 về việc tạm dừng trên, phóng viên đã liên hệ với Sở Nông nghiệp và Môi trường Hải Phòng để đăng ký làm việc nhưng chưa nhận được phản hồi.
Theo quy định tại khoản 2 Điều 19 Nghị định 101/2024/NĐ-CP của Chính phủ, Cơ quan tiếp nhận hồ sơ, cơ quan giải quyết thủ tục không tiếp nhận hồ sơ hoặc dừng giải quyết thủ tục đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất và trả hồ sơ cho người yêu cầu đăng ký, trừ trường hợp đăng ký đất đai lần đầu mà không cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất, trong các trường hợp sau:
a) Không thuộc thẩm quyền tiếp nhận hồ sơ hoặc hồ sơ không đầy đủ thành phần hoặc không đảm bảo tính thống nhất nội dung thông tin giữa các giấy tờ hoặc kê khai nội dung không đầy đủ thông tin theo quy định;
b) Nhận được văn bản của cơ quan thi hành án dân sự hoặc cơ quan, người có thẩm quyền tố tụng yêu cầu tạm dừng hoặc dừng việc đăng ký, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất đối với tài sản là quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất của người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất thuộc đối tượng phải thi hành án theo quy định của pháp luật;
c) Nhận được văn bản thông báo về việc kê biên tài sản thi hành án;
d) Nhận được văn bản của UBND cấp xã hoặc của UBND cấp huyện hoặc của UBND cấp tỉnh hoặc của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường về việc đã thụ lý đơn yêu cầu hòa giải tranh chấp đất đai hoặc đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai, tài sản gắn liền với đất;
đ) Nhận được văn bản của Tòa án nhân dân có thẩm quyền về việc đã thụ lý đơn đề nghị giải quyết tranh chấp đất đai, tài sản gắn liền với đất;
e) Nhận được văn bản của Trọng tài Thương mại Việt Nam về việc thụ lý đơn giải quyết tranh chấp giữa các bên phát sinh từ hoạt động thương mại liên quan đến đất đai, tài sản gắn liền với đất;
g) Nhận được văn bản yêu cầu dừng thực hiện thủ tục hành chính về đất đai để áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời của cơ quan có thẩm quyền;
h) Trường hợp đăng ký biến động đất đai do nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất mà quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất đang được thế chấp và đã đăng ký tại Văn phòng đăng ký đất đai, Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai nhưng hồ sơ đăng ký nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho không có văn bản của bên nhận thế chấp về việc đồng ý cho bên thế chấp được chuyển nhượng, tặng cho quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất;
i) Trường hợp chủ đầu tư đã thế chấp và đăng ký thế chấp dự án đầu tư xây dựng nhà ở hoặc nhà ở hình thành trong tương lai, dự án đầu tư xây dựng công trình không phải là nhà ở, dự án đầu tư nông nghiệp, dự án phát triển rừng, dự án khác có sử dụng đất hoặc công trình xây dựng thuộc các dự án này tại Văn phòng đăng ký đất đai, Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai mà chủ đầu tư chuyển nhượng quyền sử dụng đất, bán tài sản gắn liền với đất nhưng chưa thực hiện thủ tục đăng ký thay đổi để rút bớt tài sản thế chấp là tài sản đã chuyển nhượng, đã bán, trừ trường hợp bên nhận thế chấp và bên mua tài sản có thỏa thuận về việc tiếp tục dùng tài sản này làm tài sản thế chấp và thực hiện đăng ký thay đổi bên bảo đảm theo quy định của pháp luật về đăng ký biện pháp bảo đảm.