Thành phố Hà Nội chuẩn bị khởi công xây dựng công viên tuyến hai bên sông Tô Lịch. Người dân kỳ vọng dòng sông ô nhiễm lâu nay sẽ hồi sinh thành không gian xanh, sạch đẹp, góp phần cải thiện cảnh quan và chất lượng sống của Thủ đô.
UBND TP Hà Nội mới đây đã thống nhất danh mục 8 dự án trọng điểm dự kiến khởi công dịp kỷ niệm 71 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954 – 10/10/2025). Trong đó bao gồm Dự án đầu tư xây dựng công viên tuyến hai bên sông Tô Lịch nhằm biến dòng sông thành không gian xanh, điểm nhấn cảnh quan và sinh thái phục vụ cộng đồng.
Sáng 20/9, nguồn nước sau xử lý từ Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá chính thức được bổ cập cho sông Tô Lịch với lưu lượng khoảng 200.000m³/ngày đêm. Trước đó, ngày 9/9, nước từ Hồ Tây đã được dẫn qua tuyến ống riêng biệt, không hòa lẫn với dòng nước thải bổ cập cho sông Tô Lịch.
Kỳ vọng một không gian xanh mới cho Hà Nội
Nhiều độc giả báo VietNamNet bày tỏ sự vui mừng trước những thông tin trên. Với chiều dài hơn 13 km, sông Tô Lịch từng là biểu tượng gắn bó mật thiết với đời sống người Hà Nội nhưng nhiều năm qua chìm trong ô nhiễm. Việc khởi công dự án công viên bên bờ sông, cùng các biện pháp xử lý môi trường, được kỳ vọng sẽ “hồi sinh” con sông, trả lại cho Thủ đô một không gian xanh – văn hóa – lịch sử.
Bạn đọc Nguyễn Văn Dũng (Cầu Giấy) gửi ý kiến: “Nhiều năm sống cạnh sông Tô Lịch, chúng tôi chịu cảnh ô nhiễm, mùi hôi thối quanh năm. Thành phố đã tiến hành xử lý nước sông. Người dân rất mong dự án công viên sớm triển khai để không gian sống bớt ngột ngạt”.
Một độc giả khác từ phường Hoàng Mai cho rằng dự án công viên không chỉ là cải tạo cảnh quan, mà còn là cơ hội nâng cao chất lượng sống: “Nếu được làm đúng quy hoạch, đây sẽ là tuyến công viên – cây xanh dài hàng chục km, mang lại lợi ích lâu dài cho Thủ đô”.
Người dân kỳ vọng, dự án xây dựng công viên bên bờ sông Tô Lịch sẽ tạo ra một không gian xanh mới cho Hà Nội. Ảnh: Thạch Thảo
"Đây là tin vui với tất cả người dân. Tuy nhiên, cần phê duyệt thiết kế đáp ứng các tiêu chí: sạch đẹp, hữu ích, dễ duy trì và thuận tiện sửa chữa. Chỉ cần làm vỉa hè rộng rãi, sạch sẽ, có đường dạo, lắp lan can hai bên bờ sông, đặt ghế đá, hệ thống đèn chiếu sáng, trồng cây bóng mát có hoa như phượng hồng, bằng lăng hoặc phong linh… Ở những khu vực có không gian rộng có thể bố trí sân chơi, quảng trường, tượng đài, hoặc khu dịch vụ.
Theo tôi, lòng sông hiện nay hình chữ V quá dốc và hẹp, trông giống cống hay mương nhỏ, không đẹp. Nếu được nạo vét, mở rộng sang hai bên để tăng diện tích mặt nước, sông sẽ có hình dáng tự nhiên và hài hòa hơn (không cần quá sâu). Ngoài ra, mặc dù hệ thống cống thoát nước thải đã được thu gom, nhưng vẫn còn một số cống hở và đặt quá thấp. Nếu mưa lớn, nước sông dâng cao khoảng 1m, nguy cơ nước thải tràn ra gây ô nhiễm là rất lớn", anh Nguyễn Hoàng Tuấn (phường Ngọc Hà) nêu đề xuất.
"Hồi sinh dòng sông Tô Lịch là điều tuyệt vời đối với Thủ đô. Người dân sẽ có thêm không gian để giải trí, thư giãn, nghỉ ngơi sau giờ làm việc; cảnh quan trở nên đẹp đẽ, không khí trong lành và thoáng đãng hơn. Giống như Nhật Bản hay Hàn Quốc từng hồi sinh các dòng sông chết, nay những nơi đó đã trở thành điểm đến thu hút khách du lịch", bạn đọc có tên Thanh Hương bày tỏ.
Sông Tô Lịch nhìn từ trên cao. Ảnh: Thạch Thảo
Ngoài ra, nhiều ý kiến gửi về tòa soạn nhấn mạnh, dự án chỉ thực sự thành công khi có sự tham gia và đồng thuận của cộng đồng. Người dân mong công viên sẽ được giữ nguyên công năng như mục tiêu ban đầu đề ra, không rơi vào tình trạng bị "xẻ thịt" thành tụ điểm kinh doanh như nhà hàng, trung tâm tiệc cưới, siêu thị... hoặc không gian xanh bị thu hẹp vì các công trình phụ trợ.
Bạn đọc Phạm Thị Hạnh (Thanh Xuân) viết: “Người dân chúng tôi mong thành phố giữ đúng tinh thần công viên công cộng. Hãy tạo một nơi đi bộ, tập thể dục, vui chơi cho cộng đồng chứ không phải nơi đặt thêm nhà hàng hay trung tâm dịch vụ”.
Dưới góc nhìn chuyên gia, trao đổi với PV mới đây, TS.KTS Đào Ngọc Nghiêm, Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, cho rằng việc Hà Nội chuẩn bị triển khai dự án công viên dọc sông Tô Lịch là tín hiệu đáng mừng, song cơ quan chức năng cần nghiên cứu thiết kế đô thị hai bên bờ. Đồng thời, thành phố nên tham khảo dự án mà phía Nhật Bản từng lập cho Hà Nội.
“Hà Nội nên có nghiên cứu mới, nhưng cần kế thừa kinh nghiệm từ các dự án trước đây. Theo đó, nghiên cứu mới phải gắn với bài học lịch sử, thừa kế kinh nghiệm quá khứ. Đặc biệt, sông Tô Lịch chỉ là một phần của Thủ đô, mà Hà Nội có lịch sử hơn 1.000 năm, không nên dồn toàn bộ ký ức vào không gian hai bên bờ sông này”, KTS Đào Ngọc Nghiêm nhấn mạnh.