15/5 - ngày đầu tiên của phiên xét xử phúc thẩm đại án "Việt Á" - bắt đầu phần thẩm vấn đối với các bị cáo.
Nội dung xét hỏi xoay quanh việc các bị cáo đưa ra những tình tiết mới để xin giảm nhẹ hình phạt và các bên có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trình bày kháng cáo.
Ông chủ Việt Á phủ nhận vai trò chủ mưu
Tại tòa, Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á (gọi tắt là Công ty Việt Á) yêu cầu các đơn vị, tổ chức đã mua test xét nghiệm của công ty không qua thủ tục đấu thầu phải thanh toán tiền cho Việt Á theo như hợp đồng đã ký kết.
Đồng thời, Công ty Việt Á cũng đề nghị tòa cấp phúc thẩm hủy bỏ các biện pháp phong tỏa - hạn chế giao dịch đối với các tài khoản ngân hàng của công ty này và các công ty trong hệ thống của Việt Á không liên quan đến vụ án.
Người đại diện của Công ty Việt Á trình bày, số tiền hơn 800 tỷ đồng bị quy kết là tiền thu lời bất chính (trừ đi số tiền đã chi hoa hồng và hối lộ, còn lại hơn 600 tỷ đồng) mà bản án sơ thẩm buộc Công ty Việt Á phải trả lại là không có căn cứ.
Người đại diện Việt Á khẳng định, công ty dùng đề tài của mình để sản xuất kit test xét nghiệm Covid-19 nên việc bản án sơ thẩm buộc Việt Á phải trả lại số tiền nêu trên làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến công ty.
Việt Á bán kit test Covid-19 không chỉ cho Nhà nước mà còn cho cá nhân, doanh nghiệp tư nhân và việc này thực hiện theo hợp đồng hai bên, không vi phạm pháp luật nên không thể quy kết tiền thu lời từ các hợp đồng này là "bất chính".
Cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long được dẫn giải đến phiên tòa phúc thẩm (Ảnh: Nguyễn Hải).
Tại phiên phúc thẩm, đại diện Công ty Việt Á cũng kháng cáo đòi nợ hơn 1.200 tỷ đồng của 80 đơn vị. Trong đó, các đơn vị thuộc Nhà nước nợ Việt Á hơn 674 tỷ đồng; các đơn vị tư nhân còn nợ hơn 563 tỷ đồng.
Đối với nội dung kháng cáo này, vị chủ tọa phiên tòa giải thích, Hội đồng xét xử chỉ xem xét các nội dung có trong bản án sơ thẩm.
Đối với các nội dung không có trong bản án sơ thẩm, dù có kháng cáo, Hội đồng xét xử cấp phúc thẩm không xem xét, Việt Á có thể đưa việc này ra trong một vụ án khác.
Trong phần thẩm vấn, bị cáo Phan Quốc Việt (Tổng giám đốc Công ty Việt Á), cho rằng với sai phạm tại 24 tỉnh thành và cơ sở y tế liên quan vụ án, bị cáo chỉ là đồng phạm không phải chủ mưu.
Nếu thiệt hại, CDC các tỉnh cũng phải cùng bồi thường, không thể quy kết cho mình Phan Quốc Việt.
Ông chủ Việt Á trình bày, việc nói Công ty Việt Á bán kit test Covid-19 giá cao là không đúng vì đây là loại hàng hóa Nhà nước không áp giá mà theo cơ chế thị trường, nguyên tắc thuận mua vừa bán.
Công ty Việt Á công bố giá, đơn vị nào chấp thuận thì mua. Sau đó, Công ty Việt Á nộp thuế cho Nhà nước.
Phan Quốc Việt nói, đến bây giờ cũng không được ai hướng dẫn phải chống dịch như thế nào để không vi phạm pháp luật.
Do đó, Việt xin tòa giải đáp thắc mắc trên, để bị cáo đi tù tâm lý cũng thoải mái hơn.
Bị cáo Phan Quốc Việt được dẫn giải đến phiên tòa phúc thẩm (Ảnh: Nguyễn Hải).
Cũng như tại phiên tòa sơ thẩm, Tổng giám đốc Việt Á tiếp tục mong Hội đồng xét xử xem xét bối cảnh phạm tội của bị cáo.
Về tổng số tiền gây thiệt hại trong vụ án là hơn 1.235 tỷ đồng, Việt cho rằng chưa đúng, cần phải xác định các vấn đề liên quan như giá của kit test Covid-19...
Cựu Bộ trưởng Y tế nộp thêm 1 tỷ khắc phục cho Phan Quốc Việt
Gia đình Phan Quốc Việt cũng kháng cáo phần dân sự với 54 sổ tiết kiệm của mẹ và các con bị cáo, tổng hơn 142 tỷ đồng.
Số tài sản này bị tòa sơ thẩm xác định có được từ việc bán kit test Covid-19 của Việt Á nên không trả lại, mà tiếp tục kê biên đảm bảo thi hành án cùng các tài sản khác của Việt.
Do đó, gia đình Việt xin tòa xác định lại, tuyên trả cho họ sử dụng.
Khai về nguồn gốc số tiền này, Việt cho biết là tiền trả nợ mẹ. Số tiền này có được từ hoạt động khác của Công ty Việt Á, không chỉ từ kit test.
Tổng giám đốc Công ty Việt Á trình bày số tiền này được chuyển năm 2021, không liên quan đến khoản hưởng lợi từ vụ án.
Đại diện Viện kiểm sát ngay sau đó liền trích lại lời khai của Việt tại cơ quan điều tra. Khi đó, Việt nói tiền chuyển vào sổ tiết kiệm của mẹ đẻ là tiền có được từ bán kit xét nghiệm.
Tại phiên tòa sơ thẩm hồi tháng 1, Tòa án nhân dân TP Hà Nội tuyên phạt Phan Quốc Việt 29 năm tù về hai tội Đưa hối lộ và Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.
Theo phán quyết sơ thẩm, tổng số tiền Phan Quốc Việt phải bồi thường là hơn 402 tỷ đồng.
Tại phiên phúc thẩm, cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết, gia đình đã nộp khắc phục thêm 1 tỷ đồng.
Khoản 1 tỷ đồng này là để khắc phục cho Phan Quốc Việt. Trước đó, ông Long và gia đình đã nộp khắc phục toàn bộ hậu quả vụ án.
Tại phiên tòa sơ thẩm, cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long lĩnh án 18 năm tù về tội Nhận hối lộ.